ERGENLERDE KORKU DÜZEYİ İLE RİSKLİ DAVRANIŞLAR VE DUYGU DÜZENLEME BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Bu araştırmanın amacı ergenlerde korku düzeyi ile riskli davranışlar ve duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi olarak belirlenmiştir. Çalışmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu araştırmanın evreni tabakalandırma yöntemi ile 2018–2019 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Avcılar ilçesinde farklı tür liselerde okuyan öğrenciler evreninde 475 öğrenciden oluşan örneklemdir. Araştırmada kişisel bilgi formu ile Korku Tarama Ölçeği, Riskli Davranışlar Ölçeği (RDÖ) ve Duygu Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. 2018–2019 eğitim-öğretim yılı içinde araştırma gerçekleştirilmiştir. Veriler SPSS 21.0 programına girilmiş ve veri kontrolü yapıldıktan sonra analizlere geçilmiştir. Demografik özelliklerin betimsel yorumları yapılıp frekans ve yüzde dağılımları çıkarılmıştır. Ölçek maddeleri ile ilgili aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri saptanmıştır. Ölçek puanlarının demografik değişkenlerle anlamlı bir farklılık oluşturup oluşturmadığını anlamak için t testi ve ANOVA yapılmıştır. Ayrıca değişkenler ile ölçek arasında korelasyon analizi ve göreli etkiyi tespit etmek için regresyon analizi yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi p<,05 alınmıştır. Araştırma sonucunda Korku tarama ölçeği ile Riskli davranışlar ölçeği ve duygu düzenlemeölçeği arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Riskli davranışlar ölçeği ile duygu düzenleme ölçeği arasında ise negatif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Tehlike ve Ölüm Korkusu, Bilinmeyen Korkusu, Tıbbi Korkular, Sosyal Korkular, Hayvan Korkuları, Aile Korkuları, Yaralanma Korkularının duygu düzenlemelerini yordamasına ilişkin çoklu regresyon analizi sonuçları incelendiğinde; anlamlı bir ilişki olmadığı sonucu ortaya çıkmıştır. Antisosyal davranışlar Alkol Kullanımı, Sigara Kullanımı, İntihar Eğilimi, Beslenme Alışkanlşıkları, Okul terkinin duygu düzenlemelerini yordamasına ilişkin çoklu regresyon analizi sonuçları incelendiğinde; anlamlı bir ilişki olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Standardize edilmiş regresyon katsayısına göre, yordayıcı değişkenlerin duygu düzenlemeleri üzerindeki göreli önem sırası; sigara kullanımı, intihar eğilimi, alkol kullanımı, okul terki beslenme alışkanlıkları ve antisosyal davranışlardır. Regresyon katsayılarının anlamlılığına ilişkin t testi sonuçları incelendiğinde sigara kullanımı negatif yönlü önemli (anlamlı) bir yordayıcı olduğu görülmüştür. Diğer değişkenlerin anlamlı bir ilişkisi bulunmamıştır.