EBEVEYNLERĠ BOġANMIġ LĠSE ÖĞRENCĠLERĠNĠN DUYGU DÜZENLEME YÖNTEMLERĠ ĠLE OKUL DAVRANIġ PROBLEMLERĠ ARASINDAKĠ ĠLĠġKĠNĠN ĠNCELENMESĠ: BARTIN VE ZONGULDAK ĠLLERĠ ÖRNEĞĠ

Abstract

Aile, hem birey hem de toplum için hayati derecede önemli iĢlevleri yerine getirir. Ailenin bu öneminden dolayı aile kavramı bireyler, toplumlar ve devletler için değerlidir. Son yıllarda boĢanma oranlarının giderek arttığı ve bu olumsuz durumun ailenin yapısını ve iĢlevini bozduğu bilinmektedir. Ailede boĢanmadan öncelikli etkilenen gruplar çocuklar ve ergenlerdir. Bu araĢtırmada ebeveynleri boĢanmıĢ ergenlik dönemindeki bireylerin yaĢadıkları bu olumsuz olay ardından onlarda görülen duygu düzenleme yöntemleri ile davranıĢ problemleri arasındaki iliĢkinin incelenmesi hedeflenmiĢtir. AraĢtırmada ayrıca cinsiyet, sınıf düzeyi, kardeĢ durumu, ebeveyn eğitim düzeyi, algılanan gelir düzeyi, disiplin cezası alma durumu ve akademik baĢarı durumuna göre ergenlerin duygu düzenleme yöntemlerinin ve davranıĢ problemlerinin farklılaĢıp farklılaĢmadığı da incelenmiĢtir. Bu çalıĢmada nicel bir araĢtırma deseni ve iliĢkisel tarama modeli kullanılmıĢtır. AraĢtırmanın verileri anket yöntemiyle Bartın ve Zonguldak illerindeki MEB‘e bağlı liselerde farklı sınıf düzeylerinde eğitim gören ve ebeveyni boĢanmıĢ olan 269 ergenden toplanmıĢtır. Veri toplama aracı olarak Demografik Bilgi Formu, Ergenler Ġçin Duygu Düzenleme Ölçeği ve DavranıĢ Problemleri Ölçeği kullanılmıĢtır. AraĢtırmanın bulguları ebeveynleri boĢanmıĢ ergenlerin içsel iĢlevsel duygu düzenleme yöntemlerini, dıĢsal iĢlevsel duygu düzenleme yöntemlerine göre ve içsel iĢlevsel olmayan duygu düzenleme yöntemlerini, dıĢsal iĢlevsel olmayan duygu düzenleme yöntemlerine göre daha fazla kullandıklarını göstermiĢtir. Ebeveynleri boĢanmıĢ ergenlerin okulda nadiren davranıĢ problemi gösterdikleri saptanmıĢtır. Ebeveynleri boĢanmıĢ ergenlerin duygu düzenleme yöntemleriyle okulda davranıĢ problemi sergilemeleri arasında anlamlı iliĢkiler olduğu bulunmuĢtur. Ebeveynleri boĢanmıĢ ergenlerin içsel iĢlevsel duygu düzenleme ve dıĢsal iĢlevsel olmayan

duygu düzenleme yöntemlerinin onların davranıĢ problemleri üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır.