Özet:
Küresel ekonomi ve global dünyada işletmelerin rekabete dayanabilmesi için yeni hedeflerin belirlenmesi, yeni uygulamalar ve yeni stratejilerin hayata geçirilmesi ve aynı zamanda işletmenin varlığını koruyabilmesi ve sürdürülebilir büyüme için çok önemli bir hareket noktasıdır. Ancak,işletmelerde uygulanan “değişim stratejilerini” herkes hoşnutlukla karşılamaz ve aynı anlamdadeğerlendiremez. Çalışanlar değişimle ilgili farklı davranışlar gösterir ve farklı tepkiler gösterir. Değişim stratejisinin uygulanması, özellikle çalışanları psikolojik, sosyal, ekonomik ve diğer konularda etkiler ve çoğu zaman onların direncine neden olur.Bu dirençler değişime çok ciddi bir engel yaratabilir ve değişimin başarısız sonuçlanmasına neden olabilir. Değişim stratejisinin başarıyla gerçekleştirilmesi için örgüt çalışanlarını etkileyen faktörlerin bulunması ve değişime olan direncin engellenmesi ya da yok edilmesi gerekmektedir. Yöneticiler ve değişim sürecine katılan personel, yapılacak değişimin sorunlarını, amaçlarını ve önlem planını belirlemek yanısıra,değişim ve yenilenme yolunda ortaya çıkabilecek engelleri de dikkate almak zorundadırlar.
Bu doğrultuda tezimizin amacı,örgütlerde uygulanan değişim stratejisinin çalışanlara,sosyal, psikolojik ve ekonomik etkilerinin öğrenilmesini ve bu etkilerin ortadan kaldırılmasına ve değişime karşı dirençlerin önlenmesine yönelik olarak önerilerin sunulmasını kapsamaktadır.
Bu amaca yetişmek için sorunlarla ilgili teorik ve literatürdeki yaklaşımlar araştırılmış, sistemlendirilmiş ve bunun sonucunda tezin hazırlanmasındaki pozisyon oluşturulmuş;konu ile ilgili,Azerbeycan ve Türkiye’de bulunan çeşitli faaliyet alanlarındaki işletmelerde “anket tekniği” kullanılarak elde edilen veriler ile araştırmanın,değişimlerin çalışanlar üzerindeki etkileriyle igili hipotezleri test edilmiştir.
Bunun için güvenilirlik testi, aritmetik ortalama ve korelasyon analizleri uygulanmıştır.Yapılan güvenilirlik testi sonucunda ankette kullanılan ölçeğin güvenilirlik derecesi 0.744 bulunmuştur. İşletmelerde uygulanan değişim stratejisinin çalışanlara olumlu ekonomik, sosyal ve psikolojik etkilerinin, olumsuz etkilerle kıyaslandığında daha yüksek düzeyde olduğu, değişimin psikolojik etkilerinin cinsiyet açısından farklılık gösterdiği, değişimle ilgili belirsizlikler ile değişimin olumsuz etkileri arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Analizlerin sonuçları,çizelgelerde sayı, yüzde ve grafik olarak sunulmuştur.
