Laparoskopik Kolesistektomi Operasyonlarinda PEEP Uygulamasının Arteriyel Oksijenasyon ve Dakika Ventilasyonu Üzerine Etkileri

Abstract

Amaç: Laporoskopik kolesistektomi tekniğine bağlı olarak, CO2 pnömoperitonyumu ve artmış intraarteryal basinç (İAB); mekanik, hemodinamik ve respiratuar yan etkileri ortaya çıkarmakta, bu da hipoksemi, hiperkapni, hemodinamik instabilite ve oksijenasyonda bozulmaya neden olabilmektedir. Temel problemler; fonksiyonel rezidüel kapasitenin azalması, ventilasyon/perfüzyon dengesinin bozulması ve peritondan emilen CO2 nin sempatik stümülasyona yol açmasıdır. Bu fizyopatolojik mekanizmalar perioperatif dönemde mekanik ventilasyon uygulamasının ve uygulanacak anestezik yöntemin gözden geçirilmesini gerektirir. Materyel ve Metod: Laporoskopik kolesistektomi operasyonunda, 5 cm H2O PEEP uygulanmasının ETCO2, dakika ventilasyonu ve arteriyal oksijenasyon üzerine etkilerini araştırdığımız çalışmamızda, 40 hasta rastgele 2 gruba ayrıldı. Her iki gruba da genel anestezi indüksiyonu 1μgrkg-1 fentanil, 2 mg/kg propofol ile gerçekleştirildikten sonra endotrakeal entübasyon 0.15 mg/kg sisatrakuryum ile uygulandı. Anestezi idamesi %50/50 O2/N2O oranda karışımı içerisinde 0.8-1.2 MAK sevofluran ile sağlandı. Hastaların mekanik ventilasyon parametreleri, CO2 insüflasyonu öncesi; ETCO2 32-36 mm Hg , solunum sayısı 12/dk, inspiriyum/ekspiriyum oranı 1:2, VT 8-10 ml/kg olacak şekilde ayarlandı ve volüm kontrollü mekanik ventilasyon ile solutuldu. İnsüflasyon öncesi, kalp atım hızı (KAH), ortalama arter basıncı (OAB), periferik oksijen satürasyonu (SPO2), ETCO2, dakika ventilasyonu (MV) ve hava yolu tepe basıncı (PIP), kaydedildikten sonra(T0) birinci gruba dahil edilen hastalara 5 cmH2O PEEP ilave edildi (Grup 1). İkinci gruba PEEP ilave edilmeden yukarıdaki parametreler her iki grupta insüflasyon sonrası 5. Dakikada (T1), 30. Dakikada (T2), eksüflasyon öncesi (T3) ve sonrası (T4) olmak üzere toplam 5 kez tekrarlandı (Grup 2). İki grupta da insüflasyon öncesi planlandığı gibi solunum sayısı 12/dakika ve ETCO2 32-36 mmHg olacak şekilde sürdürülmek üzere dakika ventilasyonu ayarlandı. Aynı zamanda, aynı dönemlerde batını şişirmek amacıyla insüfle edilen toplam CO2 miktarı kaydedildi. Arteriyal oksijen satürasyonu ve PaO2 için arteriyal kan gazı analizleri, indüksiyondan hemen önce (T0), indüksiyondan sonraki 30. Dakikada (T2) ve operasyon bitiminden hemen önce (T4) olmak üzere toplam 3 dönemde değerlendirildi. Bulgular: Grup 2’de, ETCO2 yi 32-36 mmHg arasında tutabilmek için dakika ventilasyonunda kontrol grubuna göre anlamlı oranda artış tespit edildi. Grup1’de, dakika ventilasyonunda artış gerekmedi ve arteriyal oksijenizasyonda başlangıç değerlerine göre anlamlı artış meydana geldi. Sonuç: Laporoskopik operasyonlarda PEEP uygulanması, dakika ventilasyonunda azalma sağlarken arteriyal oksijenizasyonda da iyileşme sağlamaktadır.