Özet:
Rüzgâr türbinlerinin bulunduğu, enerji santrallerinde veya santral dışında
oluşabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarını önleyebilmek amacıyla, tehlikelerin
tespit edilip riske dönüşmesine neden olan faktörlerin azaltılması amaçlanmaktadır.
Belirlenen bu faktörlerin neden olduğu risklerin kabul edilebilir seviyeye
düşürülmesi için alınması gerekli olan tedbirler tespit edilerek, her süreçte yaşanan
kazalar istatistiksel olarak kategorize edilmiştir. Bu kategorizasyon; temel inşaatı,
türbin bileşenlerinin sevkiyatı, montajı, devreye alınması ve bakım süreçleri olmak
üzere altı ana başlık altında incelenmiştir. Ayrıca rüzgâr türbinlerinde yaşanan
kazalar kendi bileşenleri içerisinde de kule, makine dairesi, göbek ve kanatlar olmak
üzere dört alt başlık içerisinde değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmeler, yaşanan
olayların tekrarlanmaması için alınması gereken aksiyonlarla ilgili istatistiksel
verilere ulaşılmasına yardımcı olmuştur. Bu istatistiksel veriler ışığında görülmüştür
ki yapılan olay bildirimlerinin %15 i rüzgâr türbini temel inşaatında, %8 i türbin
bileşenlerinin nakliyesinde, %45 i türbin montajında, %12 si rüzgâr türbininin
devreye alınmasında, %10 u da bakım işlemleri sırasında yapılmıştır. Yapılan
olayların % 11.5 nin kulede, %7.7 sinin makine dairesinde, %3 ünün göbekte ve %7
sinin de kanatlarda yaşandığı tespit edilmiştir. Genel olarak bakıldığında ise, yapılan
bildirimlerin %62 si güvensiz durumlardan, %20 si ise güvensiz davranışlardan
kaynaklandığı analiz edilmiştir. Güvensiz davranış ve durumlar insan kaynaklı
olduğundan bu unsurların giderilmesi yaşanan olay bildirimlerinin büyük oranda
düşmesini sağlayacaktır. Bildirimi yapılan olaylarda bu unsurların giderilmesi ancak
çalışan personele ayrılan eğitim süresinin attırılması ile gerçekleşeceği
öngörülmüştür. Tez çalışmasında sunulan öngörülere kesinlik kazandırılması için
SPSS analiz programı kullanılmıştır. Bu çalışma Türkiye’nin önde gelen bir rüzgâr
türbini firmasının inşa, kurulum ve bakım süreçleri gözlemlenerek hazırlanmıştır.
Bununla birlikte her bir süreç altında belirlenen riskler için çözüm önerileri
getirilmiştir.
