KAMBİYO SENETLERİNDE İHBAR ZORUNLULUĞUNUN YERİNE GETİRİLMEMESİNDEN DOĞAN SORUMLULUK

Abstract

Kambiyo senetlerinde ihbar zorunluluğu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 723. maddesinde, poliçe hükümleri içerisinde düzenlenmiştir. İhbar zorunluluğu aynı kanunun 778/d ve 818/j maddelerinde yapılan atıflar nedeniyle diğer kambiyo senetleri; bono ve çek için de uygulama alanı bulmaktadır. TTK md. 723’e göre, “ Hamil, protesto gününü veya poliçede ‘gidersiz’ kaydı mevcut ise, ibraz gününü izleyen dört iş günü içinde, kabul etmeme veya ödememe hâllerini, kendi cirantasına ve düzenleyene ihbar etmek zorundadır. Her ciranta aldığı ihbarı, bunları aldığı günü izleyen iki iş günü içinde önceki ihbarları yapan kişilerin adlarını ve adreslerini de göstermek suretiyle, kendi cirantasına ihbar eder. Düzenleyene varıncaya kadar bu sıra dâhilinde hareket edilir. Süreler önceki ihbarın alındığı tarihten itibaren işlemeye başlar.” Böylece kanun koyucunun, poliçe bedelini ödeme yükümlülüğü altına girecek olan kişilerin durumdan haberdar olmalarını sağlamayı amaçladığı söylenebilir. Kambiyo senetlerinde “ihbar zorunluluğu” TTK’da emredici olarak düzenlenmesine rağmen, uygulamada yer edinememiştir. İhbar zorunluluğunun yerine getirilmemiş olması, senedin kabul edilmediğinden veya ödenmediğinden haberdar olarak hazırlık yapma fırsatı bulamayan senet borçlularının maddi ve manevi olarak zarara uğramalarına neden olmaktadır. Bunun sonucu olarak ihbar zorunluluğu hem uygulamada hem de yargılamada sorunlu bir konu olarak varlığını sürdürmektedir