Abstract:
Kambiyo senetlerinde ihbar zorunluluğu 6102 sayılı Türk Ticaret
Kanunu’nun 723. maddesinde, poliçe hükümleri içerisinde düzenlenmiştir.
İhbar zorunluluğu aynı kanunun 778/d ve 818/j maddelerinde yapılan atıflar
nedeniyle diğer kambiyo senetleri; bono ve çek için de uygulama alanı
bulmaktadır. TTK md. 723’e göre, “ Hamil, protesto gününü veya poliçede
‘gidersiz’ kaydı mevcut ise, ibraz gününü izleyen dört iş günü içinde, kabul
etmeme veya ödememe hâllerini, kendi cirantasına ve düzenleyene ihbar
etmek zorundadır. Her ciranta aldığı ihbarı, bunları aldığı günü izleyen iki
iş günü içinde önceki ihbarları yapan kişilerin adlarını ve adreslerini de
göstermek suretiyle, kendi cirantasına ihbar eder. Düzenleyene varıncaya
kadar bu sıra dâhilinde hareket edilir. Süreler önceki ihbarın alındığı
tarihten itibaren işlemeye başlar.” Böylece kanun koyucunun, poliçe
bedelini ödeme yükümlülüğü altına girecek olan kişilerin durumdan
haberdar olmalarını sağlamayı amaçladığı söylenebilir.
Kambiyo senetlerinde “ihbar zorunluluğu” TTK’da emredici
olarak düzenlenmesine rağmen, uygulamada yer edinememiştir.
İhbar zorunluluğunun yerine getirilmemiş olması, senedin kabul
edilmediğinden veya ödenmediğinden haberdar olarak hazırlık
yapma fırsatı bulamayan senet borçlularının maddi ve manevi olarak
zarara uğramalarına neden olmaktadır. Bunun sonucu olarak ihbar
zorunluluğu hem uygulamada hem de yargılamada sorunlu bir konu olarak
varlığını sürdürmektedir
