ANNELERİN ÜST BİLİŞ ÖZELLİKLERİNİN ÇOCUKLARDAKİ BAĞLANMA BİÇEMİ VE DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİDEKİ ARACI ROLÜNÜN İNCELENMESİ

Abstract

Çocuğun sağlıklı bir gelişim sürdürmesi için annenin ruhsal durumunun iyi olması büyük bir öneme sahiptir. Annenin ruh sağlığının önemli bir parçası olan üst bilişte herhangi bir sorun anne çocuk ilişkisini etkileyebilmektedir. Annenin çocuğun ihtiyaçlarına soğuk, mesafeli ya da kızgın davranarak karşılık vermesi bağlanmayı olumsuz etkilemenin yanında çocukta davranış bozukluklarına da neden olabilmektedir. Bu araştırma, annelerin üst biliş özelliklerinin çocuklardaki bağlanma ve davranış bozuklukları arasındaki aracı rolünün incelenmesini kapsamaktadır. Araştırma; 2018-2019 Eğitim ve Öğretim yılının, İstanbul ili Bakırköy ilçesinde Yeşilköy’deki 4-6 yaşındaki ana okul öğrencilerini ve annelerini kapsamaktadır. Araştırmada seçkisiz örneklem ile seçilmiş 285 anne bu sınırlılık içinde ele alınıp yorumlanmıştır. Çalışmada gereken verileri elde etmek için ‘Üst biliş Ölçeği-30’, ‘Anne Duyarlılığı ve Çocuklarda Bağlanma’ ölçeği, ‘Güçler ve Güçlükler Anketi’ ve ‘Kişisel Bilgi Formu’ uygulanmıştır. Analizlerde, korelasyon, çoklu regresyon ve ki-kare analiz teknikleri uygulanmıştır. Araştırma bulguları, annenin üst biliş özellikleri ve çocuktaki bağlanma biçemi arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Annenin üst biliş özellikleri ve çocuklardaki davranış bozuklukları arasında ise anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Annenin üst biliş özellikleri eğitim düzeyi, yaş, psikolojik destek almasına göre anlamlı farklılıklar göstermemiştir. Annenin üst biliş özellikleri çalışma durumuna göre anlamlı bir fark göstermiştir. Çocukların davranış bozuklukları yaşa ve cinsiyete göre farklılık gösterdiği bulunmuştur. Çocukların davranış bozuklukları psikolojik destek almalarına göre anlamlı bir fark göstermemiştir. Çocukların bağlanma biçemi yaş ve cinsiyete göre anlamlı fark gösterirken, çocukların bağlanma biçemi psikolojik desteğe göre anlamlı bir fark göstermemiştir.