AROMATERAPĠ UYGULAMALARININ DURUMSAL STRES VE KAYGI DÜZEYĠ ÜZERĠNE ETKĠSĠNĠN ĠNCELENMESĠ: ITIR (PELARGONIUM GRAVEOLENS) UÇUCU YAĞI ÜZERĠNE BĠR ÇALIġMA

Abstract

Bu araĢtırma ıtır (pelargonium graveolens) uçucu yağının aromaterapi uygulamalarıyla durumsal stres ve kaygı düzeyi üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla gerçekleĢtirilmiĢtir. ÇalıĢmaya Ġstanbul‘da ikamet eden 25-45 yaĢ arasında genç yetiĢkin, aktif olarak çalıĢan, üniversite mezunu, kronik rahatsızlığı bulunmayan, sürekli olarak kullandığı ilaç, sakinleĢtirici amaçlı ilaç ya da bitkisel karıĢım/ takviye kullanmayan, fare korkusu olan, bilinen alerjisi olmayan, toplam 50 kadın ve erkek gönüllü katılım sağlamıĢtır. ÇalıĢmanın verileri, Demografik Bilgi Formu, oksimetre ile çalıĢma öncesi ve sonrası yapılan kalp atıĢ hızı ölçümleri ve uygulama sonrası katılımcılar tarafından doldurulan değerlendirme formu ile toplanmıĢtır. AraĢtırmada ilk ölçüm ve son ölçüm kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıĢtır. Deney grubu için yapılan masaj uygulamasında %2 oranında ıtır uçucu yağı içeren jojoba yağıyla hazırlanmıĢ masaj yağı kullanılmıĢtır. Ġnhalasyon uygulaması için içerisindeki emici yüzeye 20 damla ıtır uçucu yağı damlatılarak hazırlanan inhaler aparatı kullanılmıĢtır. Kontrol grubu için masaj yağı olarak sadece jojoba yağı, inhalasyon uygulaması için boĢ, nötr kokulu inhaler aparatı kullanılmıĢtır. ÇalıĢmada fare korkusu olduğunu beyan eden deney ve kontrol grubu katılımcılarının oksimetre ile kalp atıĢ hızları ölçülerek kayıt altına alınmıĢtır. Ardından masaj yağıyla 5 dakika süresince baĢ ve boyun bölgesine masaj ve 10 dakika inhaler ile koklama Ģeklinde 2 aĢamalı olarak aromaterapi uygulaması gerçekleĢtirilmiĢtir. Aromaterapi uygulaması sonrasında katılımcılar 3 dakika süre ile stres manipülatörü olan hareketli fare görseline maruz bırakılmıĢlar, 3 dakika sonunda katılımcıların oksimetre ile kalp atıĢ hızları tekrar ölçülerek kayıt altına alınmıĢtır. Yapılan çalıĢma sonucunda deney ve kontrol grubu katılımcılarının kalp atıĢ hızlarının ilk ölçüm ve son ölçüm sonuçları istatistiksel olarak değerlendirildiğinde, deney grubunda stres

faktörünün etkisinin azaltılmasında ıtır uçucu yağı ile yapılan aromaterapi uygulamasının etkili olduğu görülmüĢtür