Özet:
Antimikrobiyal ilaçlara karşı gelişen direnç, günümüzde giderek artan
bir tehdit oluşturmaktadır. Antimikrobiyal ilaçlara karşı gelişen direnç,
mikroorganizmalarda farklı şekilde olabilir. Bir mikroorganizma aynı
antimikrobiyal ilaca birden fazla direnç mekanizması geliştirebilir. Doğal
direnç, kazanılmış direnç, çevre ve koşullara bağlı direnç bunlardandır.
Bakterilerin antimikrobiyal ilaçlara karşı gösterdiği direnç ise ilaç
hedefindeki değişiklik, alternatif metabolik yolun kullanılması, ilacın
enzimatik inaktivasyonu, hücre zarı geçirgenliğinin azaltılması ve aktif
pompalama ile ilacın dışarı atılması olarak sıralanabilir. Antimikrobiyal
ilaç gruplarına göre direnç mekanizmaları ise Betalaktamlara,
Aminoglikozitlere, Kloramfenikollere, Makrolid-Linkozamid ve
Streptogramin B (MLSB) antimikrobiyal ilaçlara, Glikopeptidlere,
Tetrasiklinlere, Tigesiklinlere, Kinolonlara, Rifampisinlere, Sulfonamid
ve Trimetoprimlere direnç olarak sıralanabilir. Son yıllarda yapılan direnç
araştırmaları gün geçtikçe artmaktadır. İnsan ve hayvan sağlığı için
kullanılan, bilinen bütün antimikrobiyal ilaçlara karşı direnç gelişimleri her
geçen gün bildirilmektedir. Bu yüzden son zamanlarda yeni antimikrobiyal
ilaç geliştirilmesi sınırlandırılmış ve az sayıda antimikrobiyal ilacın
infeksiyon tedavisi için kullanımına izin verilmiştir. Ayrıca antimikrobiyal
ilaçların gereksiz, yanlış ve aşırı tüketimini azaltarak dirençli suşların
dağılımının önlenmesi amaçlanmıştır.
