Abstract:
Muhasebe; belirli standartlar çerçevesinde sınıflandırılmış mali veriyi bir sistematik
düzen içerisinde bilgi kullanıcılarına sunan ve ilgili veri ile gerçekleştirilen mali
işlemlerin etkin olarak takip edilmesini sağlayan dinamik bir yapıdır. Yüzyıllar
içerisinde; kullanılan bir araç olmaktan tüm dünyada önemli bir meslek faaliyetine
dönüşen muhasebe, meslek özelinde bir tutum ve efektif bir bilgi düzeyi
gerektirmektedir.
Ülkemizde 1989 yılında yürürlüğe giren 3568 sayılı meslek mensupları mevzuatı ile
birlikte muhasebe mesleği kapsam ve şartları ile birlikte hukuki olarak ortaya
konmuştur. Devletlerin temel gelir kaynağı olan vergiler, muhasebe kavramı ile
doğrudan ilişki içerisindedir.
Farklı başlık ve ölçütlere dayandırılan çok sayıda vergi türü ülkemizde de mevcuttur.
Etkin ve adil şekilde vergi toplama faaliyeti yürütülmesi için doğru yönetilen bir
denetim mekanizması en önemli gerekliliktir.
Devlet nezdinde vergi denetimi faaliyetlerini vergi müfettişleri yürütürken,
ülkemizdeki sektör çeşitliliği ve ekonomik büyüklük göz önüne alındığında bu
kademelerin her uygulama ve faaliyeti kontrol edebilmesi zorluklar içermektedir. Bu
nedenle yeminli mali müşavirlere kamu otoritesi adına denetim yetkisi ve
sorumluluğu verilmiştir.
Son yıllarda yaygınlaşan tam tasdik denetimi hizmetleri ile, yeminli mali müşavirler
ve kendilerine bağlı olan ekipleri yıl içerisinde periyodik olarak ilgili kurumların tüm
hesaplarını mali mevzuat ve hükümler uyarınca inceleyerek denetim hizmeti kapsamı
içerisinde danışmanlık hizmeti de sunarak mali idare tarafından gerçekleştirilecek
olası bir vergi denetiminde oluşacak riskleri minimum düzeyin de altına indirmeyi
amaçlamaktadır.
Her meslek grubu ve faaliyetlerinde görülebileceği gibi yeminli mali müşavirler de
çeşitli mesleki sorun ve zorluklarla karşı karşıya kalmakta, faaliyetlerini zaman
vii
zaman etkin şekilde yürütememektedir. Bu hususta mükellef, mali idare ve meslek
odaları ana paydaşlar olarak sorunların çözümleri için koordineli hareket ederek,
devlet üst yönetimini ve yasama mekanizmasını yönlendirmek zorundadır.
Bu çalışmada muhasebe, bağımsız dış denetim, vergi denetimi ve yeminli mali
müşavirlik kavramları ayrı ayrı açıklanarak aralarındaki ilişki, tarihsel süreçleri,
yasal dayanak ve yükümlülükleri ele alınarak Türkiye’deki tam tasdik denetimlerine
ilişkin usul ve esaslar tüm yapı ve süreç gözetilerek ayrıntılarıyla ortaya konmuştur.
Tam tasdik denetimi saha çalışması ile, denetçilerin müşteri ofislerinde denetim
faaliyetlerini uygulama metotları, karşılaşılan sorunlar gözlemlenmiş, son bölümde
yeminli mali müşavirlik ve tam tasdik faaliyeti özelinde bu sorunlara ilişkin çözüm
önerileri sunulmuştur
