KOOPERATİFÇİLİK, KALKINMA KOOPERATİFLERİNİN YEREL YÖNETİMLERİN KALKINMA ÇABALARI İÇERİSİNDEKİ YERİ, EDİRNE-MERİÇ-KARAYUSUFLU KÖYÜ ÖRNEĞİ

Abstract

Devlet yapılanması içerisinde yerel yönetim olarak en küçük ve merkeze en uzak birimleri köyler oluşturmaktadır. Merkeze uzaklık köyün gelişiminde ciddi bir şansızlığı oluşturmakta maalesef bugüne kadar geçici olmaktan öte “radikal” sayılabilecek çözüm önerileri şimdiye kadar pek göz önünde bulundurulmamıştır. Bu çalışma her ne kadar 5018 sayılı kanunun 3. Maddesi dışında kalıyor olsa da köyleri yerel yönetimin uç birimleri olarak kabul ederek kalkınmalarına yönelik hangi enstrümanların kullanılabileceğini tespite çalışmaktadır. Kuvvetli bir öneride bulunmak için yapılan incelemelerin sonucunda “kooperatifçiliğin” yerel kalkınmada tek çözüm olabileceği öngörüsüne ulaşılmıştır. Bu bölümde kooperatiflerin yerel kalkınmada etkileri incelenmiş ayrıca köyleri ilgilendirecek kalkınmaya yönelik kanunlar ile yine kalkınmaya yönelik çeşitli programlar ele alınarak incelenmiştir. Kurulmasında kalkınma adına büyük fayda sağlayan kalkınma ajansları incelenerek köy kalkınmasında nasıl bir rol oynayabilecekleri üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde ekonomik bir örgütlenme olan kooperatifçiliğin tanımı tarihçesi genel bir çerçevede değerlendirilmiştir. Öncelikle çok yönlü bir kurum olan modern kooperatif hareketinin daha iyi anlaşılabilmesi için, doğmuş olduğu ülkelerdeki yani İngiltere ve Kara Avrupa’sında da Fransa ve Almanya'daki kooperatif önderi olan şahıs ve grupların görüş ve uygulamalarına genel bir bakış yapılmıştır İkinci Bölümde yerel toplumların ekonomik, toplumsal ve kültürel sorunları, sosyal kalkınma özelliklerini, kırsal kalkınma kooperatifleri ve sorununa da değinilecektir. Daha sonra ülkemizde de kooperatif kurumunun gelişiminin, kendisini düzenleyen mevzuata paralel olması göz önünde tutulup ülkemizde kooperatif kanunları yönünden gelişimi ele alınmış; daha sonra yürürlükteki mevzuatımızda kooperatifle doğrudan ilgili olan kanunlarda, kooperatif kavramının düzenlenişi incelenmiştir. Sonra, kooperatifin bu bilgiler ışığında, ekonomik ve kanuni tanımları üzerinde durulmuş;bölümün sonunda da şu an yürürlükteki mevzuatımıza göre, kooperatif türleri belirtilerek, birbirleri ile olan farklılıkları ortaya konulmuştur. Sonuç bölümünde bütünsel bir bakış açısıyla kooperatifleşmenin yerel kalkınmaya etkileri bu tezde incelenmeye çalışılmıştır.