Abstract:
Devlet yapılanması içerisinde yerel yönetim olarak en küçük ve merkeze en uzak
birimleri köyler oluşturmaktadır. Merkeze uzaklık köyün gelişiminde ciddi bir şansızlığı
oluşturmakta maalesef bugüne kadar geçici olmaktan öte “radikal” sayılabilecek çözüm
önerileri şimdiye kadar pek göz önünde bulundurulmamıştır. Bu çalışma her ne kadar
5018 sayılı kanunun 3. Maddesi dışında kalıyor olsa da köyleri yerel yönetimin uç
birimleri olarak kabul ederek kalkınmalarına yönelik hangi enstrümanların
kullanılabileceğini tespite çalışmaktadır.
Kuvvetli bir öneride bulunmak için yapılan incelemelerin sonucunda
“kooperatifçiliğin” yerel kalkınmada tek çözüm olabileceği öngörüsüne ulaşılmıştır. Bu
bölümde kooperatiflerin yerel kalkınmada etkileri incelenmiş ayrıca köyleri
ilgilendirecek kalkınmaya yönelik kanunlar ile yine kalkınmaya yönelik çeşitli
programlar ele alınarak incelenmiştir. Kurulmasında kalkınma adına büyük fayda
sağlayan kalkınma ajansları incelenerek köy kalkınmasında nasıl bir rol
oynayabilecekleri üzerinde durulmuştur.
Birinci bölümde ekonomik bir örgütlenme olan kooperatifçiliğin tanımı tarihçesi
genel bir çerçevede değerlendirilmiştir. Öncelikle çok yönlü bir kurum olan modern
kooperatif hareketinin daha iyi anlaşılabilmesi için, doğmuş olduğu ülkelerdeki yani
İngiltere ve Kara Avrupa’sında da Fransa ve Almanya'daki kooperatif önderi olan şahıs
ve grupların görüş ve uygulamalarına genel bir bakış yapılmıştır
İkinci Bölümde yerel toplumların ekonomik, toplumsal ve kültürel sorunları,
sosyal kalkınma özelliklerini, kırsal kalkınma kooperatifleri ve sorununa da
değinilecektir. Daha sonra ülkemizde de kooperatif kurumunun gelişiminin, kendisini
düzenleyen mevzuata paralel olması göz önünde tutulup ülkemizde kooperatif kanunları
yönünden gelişimi ele alınmış; daha sonra yürürlükteki mevzuatımızda kooperatifle
doğrudan ilgili olan kanunlarda, kooperatif kavramının düzenlenişi incelenmiştir. Sonra,
kooperatifin bu bilgiler ışığında, ekonomik ve kanuni tanımları üzerinde durulmuş;bölümün sonunda da şu an yürürlükteki mevzuatımıza göre, kooperatif türleri
belirtilerek, birbirleri ile olan farklılıkları ortaya konulmuştur.
Sonuç bölümünde bütünsel bir bakış açısıyla kooperatifleşmenin yerel
kalkınmaya etkileri bu tezde incelenmeye çalışılmıştır.
