BİREYSEL VE TAKIM SPORCULARININ DUYGU DÜZENLEME VE ÖZ YETERLİLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Araştırmada bireysel ve takım sporcularının duygu düzenleme ile öz yeterlilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi çeşitli değişkenlere göre araştırılması amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde betimsel niteliktedir. Araştırma örneklemi uygun örnekleme yöntemiyle oluşturulmuştur. Araştırma ölçekleri, 2023 yılı içerisinde İstanbul ilinde farklı lisans kurumlarında öğrenim gören yaşları 18 ile 25 arası değişen toplam 400 lisanslı sporcu öğrenciye yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak katılımcıların demografik özelliklerini belirlemeye yönelik 6 maddeden oluşan “Kişisel Bilgi Formu”, Tingaz ve Ekiz (2021) tarafından geliştirilen “Sporcu Duygu Düzenleme Ölçeği’’ ile Koçak (2020) tarafından geliştirilen‘‘Sporcu Öz Yeterlik Ölçeği’’kullanılmıştır. Veri analiz programı kullanılarak değişkenlerin yüzde (%), frekans, ortalama ve standart sapma değerler açısından tanımlayıcı istatistikleri yapılmıştır. İkili karşılaştırmalarda T testi, puanlar arasında önemli bir farkın olup olmadığını belirlemek için α=0.05 anlamlılık düzeyinde Kruskal-Wallis, Mann-Whitney U ve Tek Yönlü Varyans Analizi ANOVA testleri uygulandı. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesinde Çoklu Doğrusal Regresyon ve Pearson Korelasyon katsayısı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, sporcu yaşı ile öz yeterlik ve duygu düzenleme arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Sporcuların cinsiyetleri ile duygu düzenleme ve öz yeterlik arasında anlamlı fark bulunamamıştır. Sporcuların yaptıkları sporun özelliğine göre öz yeterlik değişkeninde anlamlı fark bulunamamıştır. Sporcuların yaptıkları sporun özelliğine göre duygu düzenleme becerilerinde bireysel spor yapanlar lehine anlamlı fark bulunmuştur. Spor yapma yılına göre duygu düzenleme ile anlamlı ilişki yokken öz yeterliliğin alt boyutu olan spor disiplin yeterliliği arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Sporculuk düzeyine iv göre duygu düzenleme ile anlamlı ilişki yokken öz yeterliliğin tüm alt boyutları arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Sporcuların duygu düzenleme becerileri ve öz yeterlikleri arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki bulunmuştur. Bu bağlamda sporcuların duygu düzenleme becerilerinde yapılan spor türünün önemli olduğu söylenebilir. Ayrıca sporcuların duygu düzenleme becerileri ve öz yeterlik düzeylerinin birbirini olumlu yönde etkilediği görülmüştür.