Abstract:
Engelli çocuğa sahip olmak, hem çocuk hem aile açısından hayat boyu
devam eden bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Engelli çocuğun doğumu
veya sonrasında ortaya çıkan durumlar hem çocuk hem de ailenin günlük yaĢam
aktivitelerini, duygu, düĢünce ve davranıĢlarını önemli ölçüde olumsuz
etkilemektedir. Bu çalıĢma, engelli çocuğu olan ailelerin aile içi ve sosyal alanda
yaĢadıkları sorunların belirlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla yapılmıĢtır. Bu
çalıĢmada, nitel araĢtırma deseni kullanılmıĢtır. AraĢtırmanın verileri, Nisan
2022- Haziran 2022 tarihleri arasında, derinlemesine görüĢme yöntemi ve yarı
yapılandırılmıĢ görüĢme formu aracılığıyla elde edilmiĢtir. AraĢtırmanın
örneklemini kartopu-zincir örnekleme tekniği aracılığıyla ulaĢılan 14 bakım veren
ebeveyn oluĢturmuĢtur. AraĢtırmadan elde edilen veriler betimsel analiz ile analiz
edilmiĢtir. ÇalıĢmadan elde edilen veriler analiz edildiğinde “aile içi yaĢanan
durumlar” ve “sosyal alanda yaĢanan durumlar” olmak üzere 2 tema elde
edilmiĢtir. Aile içi yaĢanan durumlara iliĢkin alt temalar: Ailelerin kabul süreci,
bakım yükü, kurum bakımı, aile içi iletiĢim ve destek alma durumudur. Buna ek
olarak engelli çocuğa sahip ailelerin ekonomi, eğitim, sağlık, çalıĢma ve istihdam,
eriĢilebilirlik, sosyal ve kültürel alanda sorunlarla karĢı karĢıya kaldıkları, bu
sorunların “sosyal alanda yaĢanan sorunlar” temasını oluĢturduğu belirlenmiĢtir.
AraĢtırma sonucunda, engelli çocuğa sahip ailelerin ekonomi, eğitim, sağlık,
çalıĢma ve istihdam, eriĢilebilirlik, sosyal ve kültürel alandaki sorunlarını ortadan
kaldırmaya yönelik müdahale programlarının planlanması, yürütülmesi ve
değerlendirilmesi önerilmektedir.