Abstract:
Bu araĢtırmanın amacı etkileĢimli okuma yönteminde Barrett taksonomi
kullanımının ilkokul 3.sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin
geliĢimine etkisini araĢtırmaktır. AraĢtırmada verilerin toplanmasında ve analiz
edilmesinde nicel araĢtırma yöntemlerinden ön test-son test kontrol gruplu yarı
deneysel desen kullanılmıĢtır. AraĢtırmanın çalıĢma grubunu Ġstanbul ili Esenyurt
ilçesinde bir devlet ilkokulunda öğrenim gören 51 ilkokul üçüncü sınıf öğrencisi
oluĢturmaktadır. Uygulama birbirine denk gruplar oluĢturularak deney grubunda
25 öğrenci, kontrol grubunda 26 öğrenci ile yürütülmüĢtür. Uygulamada
Çetinkaya vd.‟nin (2021) hazırladığı Masallarla EtkileĢimli Okuma kitabındaki
hazır planlardan faydalanılmıĢtır. Bu araĢtırmada etkileĢimli okuma yönteminde
sorulan soruların etkililiği ölçülmek istendiği için deney ve kontrol grubunda
etkileĢimli okuma uygulaması sabit tutularak her iki gruba da uygulama
yapılmıĢtır. Deney grubu uygulamasında etkileĢimli okuma soruları Barrett
taksonomisine göre hazırlanarak sorulmuĢtur. Kontrol grubunda ise kitaptaki
hazır plan üzerinden etkileĢimli okuma uygulaması yapılmıĢtır. Uygulama ön test
ve son testle birlikte 9 hafta sürmüĢtür. Bu araĢtırmada veri toplama aracı olarak
AĢuluk (2020) tarafından geliĢtirilen “Okuduğunu Anlama Beceri Testi”
kullanılmıĢtır. Okuduğunu anlama beceri testinde Barrett Taksonomisine göre
hazırlanmıĢ 16 adet açık uçlu soru bulunmaktadır. Testin değerlendirilmesinde
AĢuluk‟un (2020) bu test için hazırladığı „Dereceli Puanlama Anahtarı‟
kullanılmıĢtır. Puanlama anahtarında 0-1-2 düzeyine karĢılık gelecek olası
cevaplara göre puanlama yapılmıĢtır. Okuduğunu Anlama Beceri Testi ön test ve
son testlerden elde edilen verilerin analizinde SPSS 22.0 paket programı
kullanılmıĢtır. Verilerin analizinde çarpıklık-basıklık değeri, Q-Q grafikleri ve
Shapiro-Wilk testi ile normallik ölçütüne bakılarak parametrik testlerden grup içi
vi
karĢılaĢtırmalarda bağımlı gruplar için t-testi, gruplar arası karĢılaĢtırmalarda
bağımsız gruplar için t-testi kullanılmıĢtır.
AraĢtırma sonuçlarına göre etkileĢimli okuma yönteminde Barrett
taksonomisi kullanımı diğer etkileĢimli okuma uygulamasına kıyasla anlamlı
farklılık göstermemiĢtir. Barrett taksonomisine göre hazırlanan okuduğunu
anlama sorularının anlamlı düzeyde farklılık yaratmadığı sonucuna ulaĢılmıĢtır.
Ancak grup içi analiz sonuçlarına bakıldığında yapılan uygulamaların deney ve
kontrol grubunda olumlu etkiler gösterdiği görülmüştür.