Abstract:
COVID-19 pandemi dönemi Türkiye’de ve dünyada dramatik bir biçimde
tüm yaşam düzenini değiştirmiştir. COVID-19 pandemi döneminin sağlık
çalışanları üzerinde uzun vadede çeşitli etkilerinin olacağı öngörülmektedir. Bu
çalışma COVID-19 pandemi döneminde sağlık çalışanlarında; travma sonrası
stres belirtileri (COVID-19 pandemisinin etkisi), travma sonrası stres bozukluğu,
travma sonrası bilişler ve travma sonrası gelişim arasındaki ilişkiyi incelemeyi
amaçlamıştır. Çalışmanın örneklemini, Türkiye’de sağlık kurum ve
kuruluşlarında hizmet veren, 18- 54 yaş aralığında 248 hekim ve 252 hemşire
katılımcı oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, Bilgilendirilmiş Onam Formu,
Demografik Bilgi Toplama Formu, Olayların Etkisi Ölçeği, Travma Sonrası Stres
Bozukluğu- Kısa Ölçek, Travma Sonrası Bilişler Ölçeği, Travma Sonrası Gelişim
Ölçeği kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiyi inceleyebilmek amacıyla
Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi yapılmıştır. Bu analizlere ek
olarak travma sonrası bilişlerin değişkenler arasındaki ilişkide, aracı rolün
belirlenmesi amacıyla aracı rol analizi uygulanmıştır. Yapılan çalışma sonucunda
travma sonrası stres belirtileri (COVID-19 pandemisinin etkisi) ile travma sonrası
gelişim düzeyleri arasındaki ilişkide travma sonrası bilişlerin ve travma sonrası
stres bozukluğu ile travma sonrası gelişim düzeyleri arasındaki ilişkide travma
sonrası bilişlerin aracı rolü olduğu görülmüştür. Bu çalışmada elde edilen
bulguların, COVID-19 pandemi dönemi gibi zor zamanlarda sağlık çalışanları ile
yapılacak olan çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir
