Özet:
Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metin kavramının önemi yadsınamaz bir
gerçektir. Metin olmadan dil öğretiminin amacına ulaĢması mümkün değildir.
Metin, her beceri ile doğrudan iliĢki içerisindedir ve temel dil becerilerinin
geliĢiminde önemli rol oynamaktadır. Fakat dil öğretimi aracı olarak kullanılan
ders kitaplarındaki metinler tek baĢına yetersiz kaldığı için öğreticiler farklı
amaçlarla yeni metinlere ihtiyaç duymaktadır. Dil öğretiminde kullanılmaya
yönelik ulaĢılan her metin ise olduğu gibi kullanılamamaktadır. Bu nedenle hedef
dil öğretiminde kullanılan her metnin taĢıması gereken nitelikler (seviyeye
uygunluk, okunabilirlik, gerçek hayata uygunluk, metnin kullanılan beceri ve
kazanıma uygunluğu) bulunmaktadır. Bir metnin yukarıda bahsedilen nitelikleri
taĢımasını sağlayabilmek için çeĢitli uyarlama/değiĢtirim çalıĢmaları yapılmalıdır.
Bu nedenle de dil öğreticilerin metin uyarlama konusunda öz yeterlik algılarının
ne düzeyde olduğu oldukça önemlidir. Bu açıdan çalıĢmanın amacı, yabancı dil
olarak Türkçe öğretenlerin metin uyarlama öz yeterlik algı düzeylerini belirlemek
ve öz yeterlik algı düzeyleri ile „„cinsiyet, yaĢ, öğrenim düzeyi, çalıĢılan kurum,
deneyim yılı, yabancı/ikinci dil olarak Türkçe öğretimi sertifikasına sahip olma,
düzenli yazı yazma, yazma eğitimi alma, kitap okuma sıklığı‟‟ değiĢkenleri
arasındaki iliĢkiyi ortaya koymaktır. Bu bağlamda veriler nicel araĢtırma
yöntemlerinden betimsel tarama modeliyle toplanmıĢtır. ÇalıĢmada araĢtırmacı
tarafından geliĢtirilen „„Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretenlerin Metin Uyarlama
Öz Yeterlik Algıları Ölçeği‟‟ kullanılmıĢtır. Demografik bilgiler ise „„KiĢisel
Bilgi Formu‟‟ ile toplanmıĢtır. AraĢtırmada kullanılan ölçeğin geliĢtirilme
sürecinde ilk olarak madde havuzu oluĢturularak uzman görüĢüne
baĢvurulmuĢtur. GeliĢtirilen ölçeğin faktör yapısının belirlenebilmesi için SPSS
paket programından açımlayıcı faktör analizi, ortaya çıkan faktör yapısının
doğrulanabilmesi için AMOS paket programından doğrulayıcı faktör analizi
vi
uygulanmıĢtır. AraĢtırmanın çalıĢma grubunu yabancı/ikinci dil olarak Türkçe
öğreten 231 kiĢi oluĢturmaktadır. AraĢtırmada, yabancı dil olarak Türkçe
öğretenlerin metin uyarlama öz yeterliklerinin yüksek olduğu tespit edilmiĢtir.
Ayrıca „„yazma eğitimi, öğrenim düzeyi, deneyim, kitap okuma sıklığı ve düzenli
yazı yazma‟‟ değiĢkenleri ile metin uyurlama öz yeterliği arasında anlamlı
iliĢkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır
