Abstract:
Çalışmanın amacı, evli bireylerde bağlanma stilleriyle bilişsel esnekliğin
ilişki doyumuna etkisinin incelenmesidir. Bu bağlamda öncelikle evlilik
kurumundan hareketle, bağlanma stilleri, daha sonraki bölümlerde ise bilişsel
esneklik ve evlilikte ilişki doyumu konuları değerlendirilmiştir. Araştırmanın
örneklemini ise İstanbul’da yaşayan 140 evli birey oluşturmuştur. Araştırmada
ölçme aracı olarak “Yakın İlişkilerde Yaşantılar II Envanteri”, “Bilişsel
Esneklik Envanteri”, “Evlilik Yaşam Ölçeği” ve araştırıcının oluşturduğu
“Demografik Bilgi Formu”; veri toplama aracı olarak anket, veri analizinde
SPSS 23 programı; ölçeklerin güvenilirliğini test etmek için Cronbach’s
Alpha katsayısı kullanılmıştır. Ölçeklerin ilişkisini incelemek amacıyla da
Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Geçerlilik için yapı geçerliliği
olan açımlayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Yanılma düzeyi (alfa değeri)
%95 alınmıştır. Dolayısıyla olasılık (p) değerinin 0,05 ve daha küçük olduğu
durumlar kabul edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, bireylerin olumlu
bilişsel değerlendirmeleri, ilişki doyumunda önemli rol oynamaktadır.
Güvenli bağlanma stiline sahip bireylerin, ilişki doyumunda beklenildiği gibi
olumlu yönde ilişki bulunmuştur. Ayrıca evlilik doyum düzeylerinin cinsiyet
ve evlenme durumu açısından da anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür.
Bulgulara göre, erkeklerin bilişsel yönden daha esnek oldukları ve olayları
olumlu değerlendirebildikleri görülmüştür. Aile ortamında yetişkinlerin iyi
olma durumları üzerinde olumlu etkisi olan bilişsel esneklik, bireylerin sağlıklı
yaşam stilleri geliştirmelerinde önemli rol oynamaktadır. Araştırmadan elde
edilen bulgular ışığında, araştırmada bulunan sonuçlar tartışılmış ve gelecek
araştırmalar için önerilerde bulunulmuştur.
