Abstract:
Bu araĢtırmanın temel amacı, erken çocukluk döneminde çocukları olan
annelerin depresyon, kaygı, stres ve çocuklarına bağlanma düzeylerinin çocuklarının
duygusal ve davranıĢsal sorunları üzerindeki olası etkisini incelemektir. AraĢtırmanın
ikincil amacı ise annelerin depresyon, kaygı, stres ve çocuklarına bağlanma düzeyleri
ve çocuklarının duygusal ve davranıĢsal sorunlarının annenin yaĢı, çocuk sayısı, gelir
düzeyi, eğitim düzeyi, medenî durum ve çalıĢma durumu değiĢkenlerine göre
değiĢiminin istatistiksel anlamlılığı ortaya çıkarmaktır. Belirtilen amaçlara ulaĢmak
için nicel bir araĢtırma deseni olan ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıĢtır. AraĢtırma
kapsamında, Çocuk-Anne ĠliĢkileri Değerlendirme Formu olarak adlandırılan form
içerisinde yer alan üç farklı nicel değerlendirme ölçeği kullanılmıĢtır. Bunlar; Yakın
ĠliĢkiler Envanteri (YĠYE-II), Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği (DASS-42) ve
Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA)‟dir. AraĢtırma, 2020-2021 öğretim yılı güz
döneminde Ġstanbul Anadolu Yakasında MEB‟e bağlı okul öncesi eğitim
kurumlarında öğrenim gören anaokulu öğrencilerinin annelerinin katılımıyla
gerçekleĢtirilmiĢtir. Toplam katılımcı sayısı 309‟dur.
Tüm katılımcılara çocuk-anne iliĢkileri değerlendirme formundaki ölçekler
Google formlar aracılığıyla çevrimiçi ortamda uygulanmıĢtır. Bu Ģekilde toplanan
nicel veriler yardımıyla araĢtırmadaki alt problemler yanıtlanmıĢtır. Bu veriler;
Kolmogorov-Smirnov normallik testi, betimsel istatistik, Mann Whitney U ve Krusal
Wallis H testleri, ANOVA, t-testi ve çoklu doğrusal regresyon analizleri ile analiz
edilmiĢtir.
Analiz sonuçları; araĢtırmaya katılan annelerin depresyon, kaygı, stres ve
çocuklarının duygusal ve davranıĢsal sorunlarının düşük, çocuklarına bağlanma
kalitelerinin ise güvenli düzeyde olduğunu ortaya çıkarmıĢtır. Çocuk sayısı, annenin
eğitim ve gelir düzeyi değiĢkenleri, annelerin depresyon, kaygı ve stres düzeylerinin
x
toplamını ve çocuklarının duygusal ve davranıĢsal sorunlarını anlamlı olarak
etkilemektedir. Son olarak annelerin depresyon, kaygı, stres ve çocuklarına bağlanma
düzeyleri; çocuklarının duygusal ve davranıĢsal sorunlarını birlikte orta düzeyde ve
anlamlı olarak yordamaktadır. UlaĢılan sonuçlar, mevcut literatür temelinde
derinlemesine tartıĢılmıĢ ve gerekli öneriler verilmiştir