Abstract:
Bu tez çalışmasında gündelik yaşamlarında heteronormativ toplum yapısı içerisinde
homofobik ayrımcılığa ve beraberinde sosyal dışlanmaya maruz kalan LGBT
bireylerin cinsel kimlik oluşturma ve cinsel kimliklerini performe etme süreçlerinde
sosyal medya kullanım amaçları ve sosyal medya kullanım pratikleri incelenmektedir.
Çalışma, cinsiyel kimlik kavramının anlaşılabilmesi için biyolojik cinsiyet, toplumsal
cinsiyet, cinsiyet rolleri, cinsiyet kimliği ve LGBT kavramları açıklanmıştır.
Çalışmada eşcinselliğin tarihi süreci aktarılmış olup LGBT kavramı Queer kuram
değerlendirilmiştir. Günümüz dünyasında kişilerin benlik sunumları açısından önemli
bir yere sahip olan sosyal medya kavramına ve tarihsel gelişim sürecine değinilmiştir.
Araştırmada LGBT bireylerin cinsel kimlik oluşturma ve performe etme süreçlerine
ilişkin kişisel deneyimlerini yansıtabilmesi adına nitel araştırma deseni kullanılmıştır.
Tez çalışmasında kullanılacak olan veriler İstanbul ilinde ikamet etmekte olan 12
LGBT li bireyle (8 gey, 3 lezbiyen, 1 biseksüel) yüz yüze gerçekleştirilen yarı
yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı
tarafından hazırlanan görüşme soruları ve kişisel bilgilendirme formundan
yararlanılmıştır. Verilerin analizi noktasında içerik analizi kullanılmıştır.
İçerik analizi sonucunda katılımcıların cinsel kimlik oluşturma ve cinsel kimliklerini
performe etme süreçlerinde sosyal medya kullanım amaçları ve sosyal medya kullanım
pratikleri analiz edilmiştir. Çalışmada LGBTİ bireylerin cinsel kimlik oluşturma
süreçlerinde toplumsal, ailesel ve çevresel faktörlere değinilmesinin yanı sıra günlük
yaşam deneyimlerinden beslenen sosyal medya kullanım alışkanlıkları incelenmiştir.
LGBT bireylerin sosyal çevre edinme ve cinsel kimliklerini – cinsel yönelimlerini
ifade etme şekillerinde sosyal medya kullanım pratikleri ele alınmıştır. Çalışma
sonucunda sosyal medya kullanımında cinsel yönelim cinsel kimlik sunumlarının
katılımcıların çevrim dışı yaşamlarında yer alan aile, sosyal çevre, iş çevresinde yer
alan insanların tutumlarına göre değişiklik gösterdiği görülmektedir. Homofobik aile,
sosyal çevre ve iş çevresi olan bireylerin aileden red, toplumsal dışlanma, işten
kovulma kayıgısı taşıdıkları ve bu bağlamda sosyal medya hesaplarını maskeli
kullandıkları görülmektedir. Demokrat, sahiplenen, anlayışlı aile yapısına sahip olan,
homofobik olmayan sosyal çevreye ve iş çevresine sahip LGBT bireylerin sosyal
medya hesaplarının maskesiz olduğu görülmektedir.LGBT bireylerin cinsel kimlik
oluşturma ve performe etme süreçlerinde sosyal medyanın kendilerine konfor alanı
oluşturduğu, kullanmış oldukları uygulamalar ve programlarda oluşturdukları profiler
ile benlik sunumlarını daha özgür gerçekleştirdikleri görülmüştür.
