ÖRGÜT İKLİMİNİ ETKİLEYEN İÇ ETMENLER

Abstract

Her bireyin bir kişiliği olduğu gibi her okulun da kendine özgü bir kişiliği yani bir iklimi vardır. Okulların amaç ve işlevlerini yerine getirmesi, etkili ve verimli olabilmesinde olumlu iklim havasının oluşturulmasının önemi büyüktür. Yönetici ve öğretmenler olumlu okul ikliminin oluşturulmasında ve okulun başarısının şekillenmesinde büyük önem taşımaktadır. Bu araştırma da örgütsel iklimi en çok etkileyen öğretmenlerle yapılmıştır. Bu çalışmamızın amacı; örgüt iklimini etkileyen iç etmenleri incelemektir. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır: Birinci bölüm giriş, ikinci bölümde örgüt iklimi kavramı üzerinde durulmaktadır. Bu bağlamda örgüt ikliminin tanımı, boyutları, türleri, örgüt iklimini etkileyen faktörler, örgüt ikliminin sonuçları, örgüt iklimi ve örgüt kültürü ilişkisi üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde, örgüt ikliminin okul eğitimiyle ilişkilendirilmesine yönelik eğitim yöneticiliği, eğitim yönetimi süreçleri, okul iklimi, okul iklimi ve okul kültürü ilişkisi, okul ikliminin boyutları ve olumlu okul iklimi değiştirme üzerinde durularak, konu ile ilgili yurt içi ve yurt dışı çalışmalara yer verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde, örgüt iklimini etkileyen iç etmenleri belirlemek amacıyla yapılan araştırmanın modeli, evren ve örneklemi, veri toplama araçları, verilerin analizi konusunda bilgi verilmiştir.Beşinci bölümde, araştırmaya katılan öğretmenlerin okul ikliminin destekleyicilik, sınırlayıcılık, yönlendiricilik, samimilik alt boyutlarına ilişkin görüşleri cinsiyete, kıdem yılına, okulda çalışma süresine ve görevine göre farklılaşıp farklılaşmadığı belirlenmiş ve yorumlanmıştır. Amaç doğrultusunda hazırlanan anket formu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Güngören ilçesindeki bağımsız anaokulu, halk eğitim, ilk ve ortaokullarında görev yapan 405 öğretmene uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen veriler bilgisayar ortamında, SPSS programında analiz edilmiştir. Anket sorularının güvenilirliğini belirlemek için Cronbach Alpha katsayısından faydalanılmıştır. Hipotez testlerinin analizinde ise; t testi ve anova testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; okul ikliminin çalışma süresi ve cinsiyet değişkeninin hiçbir boyutunda anlamlı bir farklılık gözlemlenmemiştir. Ölçeğin görev türü değişkeninde ise sınırlayıcılık boyutunda branş öğretmenlerinin sınıf öğretmenlerine kıyasla kendilerini daha sınırlayıcı buldukları sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki kıdem değişkeninde farklılıklar yönlendiricilik ve samimiyet boyutunda ön plana çıkmış, öğretmenlerin kıdemleri yükseldikçe denetlenmekten rahatsızlık duydukları sonucuna ulaşılmıştır. Samimiyet boyutunda ise, öğretmenlerin meslektaşları ile paylaşımlarda bulunmadıklarını ya da okul dışındaki zamanlarda birbirlerine vakit ayırmadıklarını söylemek mümkündür