ERGENLERDE SOSYAL MEDYAYA YÖNELİK TUTUM İLE ÖFKE DÜZEYİ VE ÖFKE İFADE TARZLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Son yıllarda gitgide artan sosyal medya kullanımı nedeniyle, sosyal medyanın bireyler üzerindeki etkisinin incelenmesine gereksinim duyulmuştur. Bireylerin kendilerini ifade etme aracı olarak kullandıkları, duygu ve düşüncelerini yansıtabildiği internetle olan temaslarının incelenmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Özellikle bireyin yaşamında büyük etkiler bırakan ergenlik dönemindeki bireylerle çalışmanın, yetişkinlikte ortaya çıkabilecek sorunlarla ilgili önleyici yönü olabileceği düşünülmektedir. Bu araştırmada, İstanbul’da bulunan farklı lise türlerinde eğitim gören ergenlerin sosyal medyaya yönelik tutumları ile öfke düzeyi ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi ve demografik bilgiler ile birlikte yorumlanması amaçlanmaktadır. Araştırmanın sonucunda elde edilecek bulgu ve sonuçların, bu alanda çalışmakta olan uzmanlar, araştırmacılar ve eğitimciler için farklı bir bakış açısı oluşturacağı ve önemli bir bilgi kaynağı olacağı düşünülmektedir. Bu araştırma, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında İstanbul ilinde bulunan Anadolu Lisesi, Meslek Lisesi, İmam Hatip Lisesi ve Özel Lisede bulunan 9., 10., 11. ve 12. sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan ergenleri kapsamaktadır. Araştırmada lise düzeyindeki öğrencilerin demografik bilgilerini elde etmek amacıyla “Kişisel Bilgi Formu”, sosyal medyaya yönelik tutumlarını elde etmek amacıyla için Otrar ve Argın(2013) tarafından geliştirilmiş olan “Sosyal Medya Tutum Ölçeği” ve öfke düzeyi ile öfke ifade tarzları hakkında bilgi edinebilmek için Spielberger ve arkadaşları (1983) tarafından geliştirilen, Özer(1994) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzları Ölçeği" kullanılmıştır. Anket ve ölçekler, her sınıf düzeyinden 20 öğrenci olmak üzere, toplamda 320 gönüllü öğrenciye, sınıf ortamında uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS programı kullanılmıştır. Analizler öncesinde data üzerinde normallik testi yapılmıştır. Ardından frekans analizleri, tanımlayıcı analizler, Tek Yönlü Varyans analizi, Bağımsız Örneklemler t-testi, Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ergenlerde öfke düzeyi ile sosyal medyaya yönelik tutum arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki görülürken, sosyal medyaya yönelik tutum ile öfke ifade tarzları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Sosyal medyaya yönelik tutumların lise türüne göre farklılaştığı; cinsiyet, sınıf düzeyi ve sosyo-ekonomik duruma göre farklılaşmadığı görülmüştür. Öfke düzeylerinin lise

viii

türü ve sınıf düzeyine göre farklılaştığı; cinsiyet ve sosyo-ekonomik duruma göre farklılaşmadığı görülmüştür. Öfke ifade tarzlarının sosyo-ekonomik duruma göre farklılaştığı; cinsiyet, lise türü ve sınıf düzeyine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Sosyal medya kullanım sıklıklarına bakıldığında öfke düzeyinin Instagram ve Twitter kullanım sıklıklarına göre farklılaştığı; Facebook ve Youtube kullanım sıklıklarına göre farklılaşmadığı görülmüştür. Sosyal medyaya yönelik tutumların Instagram kullanım sıklığına göre farklılaştığı; Facebook, Twitter ve Youtube kullanım sıklığına göre farklılaşmadığı görülmüştür.