YENİDEN İŞLEVLENDİRME KAPSAMINDA TARİHİ SULTANAHMET CEZAEVİ ÖRNEĞİ

Abstract

Bu tez çalışmasında , yeniden işlevlendirme kapsamında tarihi Sultanahmet Cezaevi ele alınmıştır. Tez çalışması giriş bölümü dahil olmak üzere 6 bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın amaç, kapsam ve yöntemi anlatılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde; yeniden işlevlendirme kavramından ve yeniden işlevlendirmeyi gerekli kılan bazı etmenler anlatılmıştır. Tarihi yapıların kullanım dışı kalması sebebiyle birçok açıdan incelemeye alınmalıdır. Yeni işlev seçim aşamasında tarihsel ve kültürel faktörler, ekonomik ve çevresel faktörler olarak incelenerek bu üç başlık altında ortak işlevin bulunması sağlanmıştır. Tarihi yapı için uygun görülen işlevi seçim aşamasında dikkat edilmesi gereken kriterler incelenmiştir. Başlıca yapının konumu, mekansal ve hacimsel uygunluğu incelenmelidir. Bütün kriterlerden sonra işleve karar verilmesi ile yapıya yaklaşım şekilleri belirlenmiştir. Yapılar işlev değişiklilerinde iç mekan ihtiyaçlarına göre farklı bölümlerden oluşmaktadırlar. Bu sebeplerden dolayı mekan içlerinde, taşıyıcı sistemde ve tesisat alanında müdaheleler yapılmaktadır. Bunların dışında yapının dış cephesindeki olası müdahaleler ile birlikte yapının ana kütlesine yapılmak istenebilen müdahaleler ve yapıyı bulunduğu konum itibari ile bir bütün olarak düşünülerek yakın çevre müdahaleleri yapım aşamaları bilgileri anlatılmıştır. Üçüncü bölümde çağdaş otel tasarımında iç mekanı etkileyen işlevsel, teknik ve estetik faktörler ele alınmıştır. İşlevsel faktörler başlığı altında topladığımız kullanıcı gereksinimlerinde her kitleden oluşan müşterilerin otel bünyesindeki ortak alanlardan özel alanlara kadar ihtiyaç duyduğu en ufak detay göz önünde bulundurulmasından söz edilmiştir. aynı zamanda mekan gereksinimleri ve çevre ihtiyaç gereksinimleri de incelenmiştir. Zaman içinde oluşan teknik faktörlerdeki farklılıklar ve yeni işleve göre teknik birimler incelenmiştir. Son olarak mekan için oluşacak izlenimi etkileyen estetik faktörlere değinilmiştir. Dördüncü bölümde yeniden işlevlendirme kavramı bakımından yenilenen Tarihi Sultanahmet Cezaevi incelenmiştir. 20.000 m2’lik alanda bulunan yapının bulunduğu konum ele alınarak o senelerdeki yakın çevre analizi yapılmıştır. Tarihi açıdan önemi büyük olan yapı malzeme ve süsleme özellikleriyle de incelenmiştir. Bu tez de son kısım da yeniden işlev kapsamı bakımından seçilen Four Seasons Otel yapısı ele alınmıştır. İstanbul’un Avrupa yakasındaki Fatih ilçesinde bulunan Four Seasons Otel’de detaylı incelemeler yapılmıştır. 1991-1996 seneleri arasında restorasyon projeleri yapılarak kullanıma açılan otelin taşıyıcı sisteminde bir takım güçlendirme çalışmaları anlatılmıştır. Cezaevinden otele dönüşümü gerçekleşen yapıda mekansal dönüşüm aşamasında gerçekleşen düzenlemelerden bilgi verilmiştir. Şuan günümüzde de işlevini sürdürmeye devam etmektedir.