Abstract:
İşyerindeki fiziksel çevre koşulları, çalışma ortamı gibi nedenlerden dolayı çalışanların karşılaşabilecekleri sağlık problemleri ve mesleki problemlerin minimuma indirgenmesi veya yok edilmesi adına analizler ve çalışmalar yapılmasına iş sağlığı ve güvenliği denir. İşyerinde çalışma sırasında farklı nedenlerden dolayı sağlıksız koşullardan sakınmak için yapılan düzenli ve bilimsel çalışmalar bütünü iş sağlığı ve güvenliğinin çalışma alanını oluşturmaktadır. Elektrik, doğada elektrik yüklerinin birbirleri ve çevreleri ile etkileşime geçmeleri ile ortaya çıkan fiziksel bir olaydır. Elektrikle temas şekline bağlı olarak elektriğin insan vücuduna yaptığı etki değişmektedir ve ona göre korunma önlemleri alınmaktadır. Elektrikle doğrudan temas ve dolaylı temas olmak üzere iki çeşit temas vardır. Kişinin normal koşullarda elektrik yüklü olan bir iletkene dokunması doğrudan temas olarak adlandırılmaktadır. Doğrudan temas halinde uğranan gerilim hat gerilimidir. Bu durumda kişinin vücudu üstünden maksimum akım geçer ve devreyi otomatik kesmede, kaçak akım hassasiyeti yüksek, tepki süresi çok kısa olan toprak kaçak akım koruma cihazları kullanılmaktadır. Bir yalıtım hatası sonucu kaza ile gerilim altında kalan cihazın gövdesine dokunan bir kişi elektrikle dolaylı temas yapmaktadır. Dolaylı temas halinde temasın olduğu devrede toprak kaçak akım rölesi kullanılmalıdır; temasa uygun tüm gövdeler topraklanmalıdır. Elektrik kazaları izolasyon hatası, elektrik kaçağı, iletim hattıyla temas ve kısa devre kaynaklı gerçekleşmektedir. Elektrikle çalışılırken çalışanlar kişisel koruyucu donanımları kullanmalıdır. Elektrikle çalışmalarda kişisel koruyucu donanımlar çok önemlidir. Kişisel korunma araçları öncelikle, iyi yalıtılmış ve yalıtma işlemi, kullanılan gerilim değerine uygun olmalıdır. Elektrik kazalarından korunmak adına elektrik iç tesisleri yönetmeliği, elektrikle ilgili fen adamlarının yetki, görev ve sorumlulukları hakkındaki yönetmelik, yüksek gerilim tesislerinde işletme sorumluluğu yönetmeliği, elektrik kuvvetli akım tesisleri yönetmeliği ve elektrik tesislerinde topraklamalar yönetmeliği hazırlanmıştır; işyerleri bu yönetmeliklere göre düzenlenmektedir.
