Abstract:
Bu tez bir karşılaştırmalı edebiyat çalışması olup, Victoria döneminde yazılmış üç oyundaki “Yeni Kadın” kavramı Feminist eleştirel kuramı altında incelenecektir. İlk oyun Henrik Ibsen‟in Bir Bebek Evi, ikinci oyun, George Bernard Shaw‟ın Bayan Warren’ın Mesleği, ve son olarak August Strindberg‟in Matmazel Julie adlı oyunu ele alınacaktır. Yeni Kadın on dokuzuncu yüzyıl sonunda ortaya çıkan ve kadınların toplumsal ve siyasi alanda özgür ve bağımsız olmalarını destekleyen, ve daha çok edebiyat ve entellektüel alanda desteklenenbir kavramdır. Ibsen ve Shaw bu kavramı özellikle desteklerken, Strindberg yermekte ve eleştirmektedir. Bu kavramın tiyatro eserlerine nasıl yansıtıldığı Feminizm akımı altında incelenecektir. Dönemin sonlarına doğru ortaya çıkan Yeni Kadın, aslında ataerkil toplumun yarattığı bir kadındır. Ortaya çıkan Yeni Kadin, artık kendi ayakları üzerinde durabilen, kendi ekonomik bağımsızlığını kazanma yolunda adımlar atan ve kendi başına yaşam mücadelesi verme çabası içine girer. Birinci bölümde, Victoria Dönemi‟ndeki alışılagelmiş, toplum kurallarını göz önünde bulunduran “Eski Kadın” figürüyle, dönemin sonlarına doğru doğan Yeni Kadın figürü ele alınacaktır. İkinci bölümde Bir Bebek Evi adlı oyunda ana karakter Nora, oyunun sonunda evini, kocası Torvald Helmer ve çocuklarını terk eder. Her ne kadar Nora, kocası Torvald Helmer için para bulmak istiyormuş gibi görünse de, aslında kendi Sosyo-Ekonomik bağımszlığını göz önünde bulundurmak ister. Üçüncü bölümde, Bayan Warren’ın Mesleği oyunu incelenecektir. Vivie‟nin annesi Bayan Warren, Frank, Praed ve oyundaki diğer karakterler ile başa çıkmaktadır. Oyundaki tüm karakterler Vivie‟yi baskı altına almaya çalışmışlardır. Fakat Vivie kendini ataerkil toplumun yarattığı baskılardan sıyrılır. Dördücü bölüm ise Matmazel Julie oyunu incelenecektir. Oyunda August Strindberg, bir ev sahibesiyle hizmetkarının ilişkisini anlatmaktadır. Matmazel Julie ile hizmetkarı Jean arasındaki ilişki toplumsal kuralların dışına çıkan bir ilişkidir. Oyunun sonunda Matmazel Julie korkularıyla yüzleşmemek için ve kendi gurunu kurtarmak için intihar eder. Görüldüğü üzere, üç oyundaki kadın karakterler hep bir toplumsal baskı altındadırlar. Buna rağmen gelinen nokta üç kadın da kendini kurtarmıştır.
