Özet:
İnsanlığın oluşumundan itibaren bütün toplumlarda aile kutsal bir kurum olmuştur. İnsanlık geliştikçe aile kavramı gelişmiş ve daha çok ön plana çıkmaya başlamıştır. Toplumun en küçük birimi olan aile bulunduğu toplumun dini, kültürü, ekonomik ve siyasi yapısından etkilenerek bugünkü şeklini almıştır. Bu sebepten dolayı farklı kültürlerde farklı aile tipleri görülmektedir. İslam dini Tük aile yapısının oluşmasında oldukça önemli bir yere sahiptir. Buna bağlı olarak İslam dinine uygun evlilikler yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nin zaman içerisinde gelişmesi ve nüfusun artması, yapılan evliliklerin belirli bir düzen içerisinde kaydedilmesi ihtiyacını oluşturmuştur. Yapılan evlilikler, münâkehat ve müfarekat defterlerine kaydedilmiştir. Böylece kimin kiminle evli olduğu bilinmiş ve daha sonra boşanma durumunda olabilecek karışıklıklar önlenmiştir. Bu tez, Osmanlı İstanbul’undaki Üsküdar kadılığına ait bir nikâh defteri olup 12461285 yılları arasındaki nikâh kayıtlarını içermektedir. Çalıştığımız defter Tanzimat Dönemi’ni de kapsadığı için oldukça ilgi çekicidir.
