Abstract:
Modernizm/posmodernizm kavramlarının kısaca tanımlaması, tarihsel süreç
incelemesi ve bu iki kültürel kavramın karĢılaĢtırması yapılmıĢtır. Bu kavramlar esas
alınarak modern tiyatro ve postmodern tiyatronun özellikleri ortaya konmuĢ ve
karĢılaĢtırması yapılmıĢtır. Modernizm/postmodernizm kavramlarındaki dönüĢüm
tiyatro açısından dramatik tiyatro / postdramatik tiyatro Ģeklinde olmuĢtur. Modern
(dramatik) tiyatronun en önemli yeniliklerinden olan tiyatro yönetmeni kavramının
tarihsel sürecini önde gelen yönetmenler baz alınarak kısaca incelenmiĢtir.
Tiyatrodaki kavramsal dönüĢüm tiyatro yönetmenlerinin metinlere bakıĢ açısı
sayesinde olmuĢtur. Yönetmenlerin tiyatro oyun metinlerine bakıĢ açıları ve bunun
getirdiği biçim değiĢimi vurgulanmıĢtır. Umberto Eco‘nun edebiyat metinleri için
oluĢturduğu niyet kuramını tiyatro oyun metinlerine uyarlayan M. Melih
Korukçu‘nun metin bazlı sınıflandırması tiyatro yönetmenlerine göre uyarladığımız
bu çalıĢmada Konstantin Stanislavski, Jerzy Grotowski, Peter Brook ve Robert
Wilson gibi önemli yönetmenlerin tiyatro oyun metinlerine bakıĢ açılarına göre
sınıflandırılmıĢtır. Bu sayede kısaca; dramatik tiyatro kavramından postdramatik
kavramına dönüĢme süreci tiyatro yönetmenliğinin tarihsel süreci ile
bağdaĢtırılmıĢtır. Dramatik tiyatro ve postdramatik tiyatro kavramlarına ait tiyatro
eserleri tarihsel süreçlerini tamamlamamıĢ ve günümüzde iki akıma da ait eserler
üretilmektedir. Özellikle Türkiye‘de dramatik tiyatro akımına ait eserler daha fazla
üretilmektedir. Tezin varsayımını oluĢturan Türkiye‘de dramatik tiyatronun etkin
olması sebebiyle; bu akıma ait çağdaĢ eserler ortaya koyan tiyatro/opera yönetmeni
Katie Mitchell‘in hayatı, oyunculuk tercihi, sahneleme tercihi, oyun seçimi ve bazı
performanslarının incelemesi yapılmıĢtır. Türkiye‘deki tiyatro yönetmenliği eğitimi
sorunsalı göz önüne alınarak çağdaĢ yönetmen Katie Mitchell‘in oyun yönetme
metodolojisini yazdığı The Director‘s Craft kitabı kaynak alınarak oyun yönetme
süreci anlatılmıĢtır.