Abstract:
Bireysel emeklilik sisteminde katılımcı sayılarının tahmini Türkiye gibi 12 yıl gibi
gelişmiş göreceli olarak oldukça kısa sektörel geçmişi olan ülkeler için oldukça
önemlidir. Bu tez çalışmasında, Emeklilik Gözetim Merkezinin katılımcı verileri
kullanılarak en iyi tahmin modelinin hangisinin olduğu tespit edilmiştir. En iyi model
kullanılarak Ocak 20016 – Ocak 2020 dönemi sektörün katılımcı sayıları tahmin
edilmiştir.
Zaman serisi tahmin modellerinin seçiminde 118 aylık katılımcı verisi eğitim için
kullanılarak Minitab R17 ve Forecast Pro Trac V4 programları ile 25 aylık tahminler
üretilmiştir. 25 aylık tahmin ve gerçekleşen katılımcı sayıları karşılaştırılarak test
edilmiştir. İki veri seti arasındaki MAPE (Ortalama Mutlak Yüzde Hata), MAD
(Ortalama Mutlak Sapma ) ve TS (İzleme Sinyali) değerlerini tablo üzerinden
karşılattırılarak 9 model arasında en iyi olan tespit edilmiştir. Modellerin tahmin
geçerliliği artıkların analizi yapılarak istatistiksel olarak kontrol edildi. Box-Jenkins
Modelinin tahmin çalışmalarında en iyi sonucu verdiği saptandı. Ayrıca Matlab ile
Türk Lirası-Dolar kuru BES katılımcı sayının Wavelet dönüşümü yapılarak arasındaki
ilişki incelenmiş ve yorumlarda bulunulmuştur.
Çalışmalarımızın sonucunda 2020 yılına kadar BES sektöründe büyümenin devam
edeceği ve Aralık 2003’te 15.000 üyesi olan sektörün 10.500.000 katılımcıya
ulaşılacağı öngörülmektedir. Buda bize sektörün sisteme giren katılımcı ile çıkan
katılımcı arasında dengeye ulaşmayacağını göstermektedir.
