Abstract:
Küreselleşme, gelişmiş dünyanın herhangi bir yerinde yaşanan ekonomik, sosyal, kültürel ve
siyasal olayların dünyanın başka toplumları üzerinde de etkili olduğu ve toplumlar arasındaki
karşılıklı bağımlılığın giderek arttığı bir süreci ifade etmektedir.
Teknolojik devrim ve uygulanan neo liberal politikalar sonucunda kentleşme ve küreselleşme
süreçleri, günümüz ulus-devletinin nitelik ve yapısını ve yerleşik dünya düzeninin işleyiş ve
biçimlenmesini değiştirmektedir.
Tarihsel süreçte daha çok geleneksel devlet aygıtının bir alt yönetsel kademesi olarak
algılanan ve temel işlevi, kamusal hizmetlerin ölçek ekonomisi ve etkin kaynak kullanımı
amacıyla halka en yakın yönetim birimlerince yürütülmesini sağlamak olan yerel yönetimler,
demokrasinin gelişme sürecinde halkın yönetime katılmasının önem kazanması ile,
demokratik yönetimin temel birimleri olarak nitelendirilmeye başlanmıştır. Son dönemlerdeki
gelişmeleri ile işlevsel ve niteliksel bir dönüşüm içerisine giren bu kuruluşlar, küreselleşme ile
birlikte ekonomik, sosyal ve özellikle siyasal boyutlarıyla farklı bir konumlandırmaya tabi
tutulmaktadır.
Kentsel alanların ekonomik, siyasal ve sosyo-kültürel gelişmede sahip oldukları stratejik
konumları, uluslararası arenada da giderek artan bir etkinliğe sahip olmalarına yol açmaktadır.
Uluslararası gündem maddeleri, giderek artan oranda yerel olguları da kapsamaktadır.
Yerel yönetimlerin kendi aralarındaki uluslararası örgütlenmeleri gün geçtikçe güçlenmekte,
uluslararası kuruluşların yerel yönetim ilgisi de aynı şekilde artmakta ve sonuç olarak
küreselleşme ile yerel yönetimler ulusal ve uluslar arası ölçekte yeniden
konumlandırılmaktadır.
Bu çalışmada yerel yönetimlerin globalizme paralel olarak uluslararasılaşması ve dış politika
üzerine etkileri ele alınmış ve Avrupa Birliği bağlamında Türkiye’deki gelişmeler
incelenmiştir. Çalışmanın giriş bölümü sonrasındaki ikinci bölümünde yerel yönetimlerin
tarihsel gelişimine, globalleşme ve yerel yönetim ilişkisine, işlevsel ve niteliksel dönüşüm
sürecine ve bununla ilgili analize yer verilirken, üçüncü bölümde yerel dinamiklerin dış
politika yapımına katkıları ve yerel yönetimlerin uluslararası alanda daha fazla yer almaları veyerinden yönetim kavramının doğuşu incelenmektedir. Çalışmanın dördüncü bölümünde ise
yerel yönetimlerin demokratikleşme sürecine katkıları ile bu bağlamda Türkiye’de yerel
yönetim-demokratikleşme ilişkisi ve Avrupa Birliğinin Türkiye’de desteklediği
demokratikleşme projelerine yer verilmektedir.