Abstract:
Türkiye’de nitelikli eğitim arayışı yeni bir yaklaşımın benimsenmesini esas
sağlamıştır. Millî Eğitim Bakanlığı’nın çalışmaları ile Türkçe Öğretim
Programı’na 2005 yılında yerleştirilen yapılandırmacı anlayış ile geleneksel sınıf
yaklaşımı terk edilmiştir. Yapılandırmacılık, temelinde öğrenciyi merkeze alan
bir yaklaşımdır. Yeni bilgilerin edinilmesinde eski bilgilerin çağrışımını temel
alan bu yaklaşıma göre öğrenci bilgiyi kendisi oluşturmalıdır. Bu yaklaşımın
benimsenmesindeki asıl amaç, bilginin öğrenen tarafından yapılandırılmasının
sağlanmasıdır. Sürekli ilerleyen ve gelişen çağa ayak uydurmada, bilişsel becerisi
yüksek nesiller yetiştirmek ülkelerin en önemli eğitim politikasını
oluşturmaktadır. Piaget’in bilişsel gelişim kuramından yararlanılarak elde edilen
bu yaklaşımı benimseyen ülkelerin en önemli hedefi bilimsel gelişmeleri
yakından izleyen ve bilim yapabilen bireyler yetiştirmektir. Yapılandırmacı
yaklaşımın benimsenmesiyle birlikte Türkçe Dersi Öğretim Programı amaç ve
kazanımları bu yaklaşımın esaslarıyla şekillenmiştir. Türkçe dersleri ders
kitapları temel alınarak işlenmektedir. Ders kitaplarında her sınıf düzeyine göre
belirlenen temalar ve temalara göre belirlenen metinler ve etkinlikleri
bulunmaktadır. Dört temel dil becerisi ve dil bilgisi konuları metin etkinlikleri ile
kazandırılmaktadır. Türkçe dersi amaç ve kazanımlarının metin etkinlikleri ile
kazandırıldığı düşünüldüğünde ders kitaplarında yer alan metin ve etkinliklerinin
önemi dikkat çekmektedir. Metin ve metin etkinliklerinin belirli kriterleri
taşıması, Türkçe dersinin öğretimi açısında önem taşımaktadır. Kriterlerin
başında öğrenciye görelik ilkesi başta gelmektedir. Öğrenciyi merkeze alan
yapılandırmacı anlayış tam da bu noktada karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada
Türkçe ders kitabı metin etkinliklerinin yapılandırmacılık anlayışına uygunluk
düzeyi belirlenmek istenmiştir. Çalışmanın amacına ulaşabilmesi için
yapılandırmacı yaklaşımın 7E Öğrenme Modeli tercih edilmiştir. Doküman
vi
incelemesi için 2024-2025 Eğitim-Öğretim yılına ait 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı
seçilmiştir. 6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı metin etkinlikleri 7E öğrenme modeli
basamaklarına göre analiz edilerek yapılandırmacı yaklaşıma uygunluk düzeyi
belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın sonucunda etkinliklerin 7E öğrenme
modelinin açıklama ve derinleştirme/genişletme basamaklarının özelliklerini
karşıladığı görülürken keşfetme, ilişkilendirme ve paylaşma basamakları ile
ilişkili etkinlik sayısının yetersiz olduğu sonucuna varılmıştır
