Abstract:
Liderlik türlerinden biri olan toksik liderliğin temel özellikleri çalışanları
kullanmak, onlara karşı kırıcı davranmak, aşağılamak, mesleki görevlerini aksatmak,
kendi sorunları için başkalarını suçlamak, işini iyi yapan kişilere karşı aşırı derecede
eleştirel tavır göstermek ve korkutmaktır. Toksik liderler, sağlık kurum ve kuruluşlarına,
çalışanlar üzerindeki stres ve tükenmişliği artırarak büyük ölçüde zarar vermektedir.
Sağlık kurum/kuruluşlarında görev yapan çalışanlar kurumda görev yapan liderlerin
davranışlarından doğrudan etkilenmektedir. Toksik liderlerin görev yaptığı iş ortamları
negatif etki altında kalarak kurum/kuruluşun hizmet kalitesi/performansı geriletmektedir.
Bu çalışmanın amacı, farklı görevlerdeki 500 sağlık çalışanı için toksik liderlik
davranışlarının çalışan üzerindeki stres ve tükenmişliğe etkilerinin korelasyon, regresyon,
grup farklılıkları analizleri yardımıyla belirlenmesidir. Analiz sonucunda, toplam toksik
liderlik, sosyal yardım ve iş yükü boyutlarının diğer boyutları negatif yönde etkilediği
belirlenmiştir. Bu sonuca göre sağlık kurum ve kuruluşlarında kaliteli liderlerin
çalıştırılması, çalışanlara gerekli sosyal yardımların günün şartlarına göre tam ve vaktinde
sağlanması ile iş yükünün adil bir şekilde paylaştırılması vb. gibi faktörler çalışanların ana
motivasyon kaynağını oluşturduğu değerlendirilmektedir. Diğer yandan, cinsiyet, yaş
grubu, medeni durum, eğitim durumu, meslekteki toplam çalışma süresi, mevcut
kurumundaki toplam çalışma süresi, haftalık çalışma süresi açısından toksik liderlik ölçeği
alt boyutlarına bakıldığında değer bilmezlik, çıkarcılık, bencillik, olumsuz ruhsal durum,
toksik liderlik toplam algı düzeylerinin bazı gruplarda anlamlı farklılık gösterdiği tespit
edilmiştir. Çalışma sonucunda, toksik liderlik ölçeği alt boyutlarından çıkarcılık, bencillik,
olumsuz ruhsal durum ve değer bilmezlik algılarının daha çok öne çıktığı belirlenmiştir.
Gelecekteki çalışmaları desteklemek amacıyla yapılmıştır.
