Abstract:
Bu çalıĢmanın temel amacı iĢitme engelliler ilkokullarında görev yapmakta
olan özel eğitim öğretmenlerinin beden eğitimi ve oyun dersine yönelik
görüĢlerini belirlemektir. Bu amaca uygun olarak, nitel yaklaĢımla
gerçekleĢtirilen çalıĢmanın verileri, Ġstanbul‟da bulunan dört iĢitme engelliler
ilkokulunda görevli 14 özel eğitim öğretmeni ile yarı yapılandırılmıĢ bireysel
görüĢmelerle toplanmıĢtır. Elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuĢtur.
ÇalıĢmadan elde edilen sonuçlara göre, iĢitme engelliler ilkokullarındaki
özel eğitim öğretmenleri almıĢ oldukları hizmet öncesi eğitimin yetersiz olması
ve hizmet içi eğitim almamıĢ olmalarından dolayı, beden eğitimi ve oyun
derslerinin etkili öğretimi konusunda kendilerini yeterli görmemektedirler.
Öğretmenler özellikle öğrencilerin geliĢim ihtiyaçlarını belirleme, uygun
etkinlikler düzenleme ve muhtemel yeteneklerini keĢfetme konularında
kendilerini yetersiz görmektedirler. Öğretmenler beden eğitimi ve oyun
derslerinin öğrencilerin özellikle sosyal, psikolojik ve fiziksel yönler baĢta olmak
üzere pek çok faydası olduğuna inanmalarına rağmen, kendilerini dersin öğretimi
konsunda yeterli hissetmemeleri ve velilerin de talepleri doğrultusunda zaman
zaman ders saatlerini Türkçe ve Matematik gibi derslere ayırmaktadırlar.
Öğretmenler beden eğitimi ve oyun öğretim programı kazanımlarının tam olarak
iĢitme engelli öğrencilere uygun olmadığını ve kazanımlarda bazı uyarlamalar
yapılması gerektiğini düĢünmektedirler, ancak kendilerini bu değiĢiklik ve
uyarlamaları yapacak yeterlilikte görmemektedirler. Okulların spor malzemeleri,
bahçe, kapalı spor salonu gibi ihtiyaçları bulunmaktadır. Özellikle 4. sınıflarda
ders saatleri yetersizdir.
ÇalıĢmada ulaĢılan sonuçlara göre iĢitme engelliler ilkokullarında beden
eğitimi ve oyun derslerinin, özel eğitime yönelik beden eğitimi öğretmeni
iv
yetiĢtiren lisans programlarından mezun öğretmenler tarafından yürütülmesi ve
üniversitelerde bu öğretmenlerin yetiĢtirilmesine yönelik lisans programlarının
yaygınlaĢtırılması önerilmektedir. Bu gerçekleĢene kadar, mevcut özel eğitim
öğretmenlerinin beden eğitimi ve oyun dersinin öğretimi hakkında bilgi, beceri ve
tutumları gibi yetkinliklerini geliĢtirmek amacıyla düzenlenecek uygulamalı
hizmet içi eğitim etkinliklerine zorunlu olarak katılımları sağlanabilir. ĠĢitme
engelliler ilkokullarında beden eğitimi ve oyun derslerine beden eğitimi ve spor
öğretmenliği lisans programı mezunu öğretmenler atanabilir. ĠĢitme engelli
çocukların geliĢimi açısından beden eğitimi ve oyun dersinin önemi ve gerekliliği
konusunda velilerin bilinçlendirilmesine yönelik eğitim etkinlikleri
düzenlenebilir. Ayrıca, beden eğitimi ve oyun dersinin etkili yürütülebilmesi
açısından iĢitme engelliler ilkokulları ilgili dersin araç, gereç ve materyalleri
yönünden desteklenebilir. Son olarak da iĢitme engelliler ilkokullarında, özellikle
dördüncü sınıflarda, beden eğitimi ve oyun ders saatinin ders saati artırılmalıdır.