YÖNETİCİ TARZLARININ EKİP PERFORMANSI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE ÖRGÜTSEL ADALETİN ARACI ROLÜ VE HAVACILIK SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türk sivil havacılık sektöründe önemli bir konuma sahip bir havayolu şirketinde kabin ekiplerine uygulanan yönetici tarzlarının ekip performansına ve örgütsel adalete yönelik etkilerinin ve örgütsel adaletin de sergilenen yönetici tarzlarının ekip performansı üzerindeki etkisinde aracı rolünün belirlenmesidir. Bu araştırmanın örneklemini, İstanbul merkezli bir havayolu şirketinde çalışan 601 kabin ekibi üyesi oluşturmaktadır. Yüz yüze anket çalışması, 2022 yılı Ocak-Nisan aylarını kapsayan bir dönemde yürütülmüştür. Araştırmanın hipotezlerinin test edilmesi amacıyla literatürde önceden geliştirilmiş ve kullanılan veri toplama aracı olarak; demografik özellikler, liderlik (yönetici) tarzı davranış, takım (ekip) performansı ve örgütsel adaletin yer aldığı bir ankete başvurulmuştur. Beşli Likert tipi ölçeğinde 601 kabin ekibi üyesinden elde edilen veriler, SPSS 21.0 ve AMOS 24 paket programlarıyla analiz edilerek bu veriler üzerinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma hesapları, bağımsız örneklem grupları için t-testi, ikiden fazla çok grupların ortalamalarının kıyaslanması amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA testi), güvenirlik, korelasyon, regresyon ve doğrulayıcı faktör analizleri ile aracı rolün saptanmasında bootstrap yöntemi uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; yönetici tarzları (otokratik, demokratik, serbest bırakıcı, dönüştürücü, etkileşimci), ekip performansı (olumlu roller ve normlar, ekip misyonu, amacı başarma, güçlendirme, açık ve dürüst iletişim) ve örgütsel adalet (dağıtım, prosedür, etkileşim) ve her üç değişkenin tüm alt boyutları birbirleriyle pozitif ilişkili olup yönetici tarzlarının ekip performansı üzerindeki etkisinde örgütsel adaletin kısmi aracı role sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, incelenen beş yönetici tarzının da ekip performansı üzerindeki etkisinde örgütsel adaletin aracı rolü analiz edilmiş olup ekip performansındaki etkisinde otokratik, v dönüştürücü ve etkileşimci yönetici tarzlarında örgütsel adaletin kısmi aracı rol ve serbest bırakıcı yönetici tarzında ise tam aracı rol üstlendiği; fakat demokratik yönetici tarzında ise aracı rol üstlenmediği saptanmıştır. Bununla birlikte; kabin ekibi üyelerinin demografik özelliklerinin araştırmanın üç değişkeni üzerinde belli etkilere sahip olduğu da belirlenmiştir. Sonuç olarak; bu araştırmanın havacılık sektöründe kabin ekibi üyelerinin yönetici tarzlarına, ekip performansına ve örgütsel adalete dair görüşlerini ve algılarını ortaya koymasından dolayı gelecekte aynı sektörde ekip performansının söz konusu olduğu farklı örneklem gruplarında da yürütülecek araştırmalara katkı sağlayacağı düşünülmektedir.