Abstract:
Bu araştırmanın amacı, Türk sivil havacılık sektöründe önemli bir konuma
sahip bir havayolu şirketinde kabin ekiplerine uygulanan yönetici tarzlarının ekip
performansına ve örgütsel adalete yönelik etkilerinin ve örgütsel adaletin de
sergilenen yönetici tarzlarının ekip performansı üzerindeki etkisinde aracı
rolünün belirlenmesidir. Bu araştırmanın örneklemini, İstanbul merkezli bir
havayolu şirketinde çalışan 601 kabin ekibi üyesi oluşturmaktadır. Yüz yüze
anket çalışması, 2022 yılı Ocak-Nisan aylarını kapsayan bir dönemde
yürütülmüştür. Araştırmanın hipotezlerinin test edilmesi amacıyla literatürde
önceden geliştirilmiş ve kullanılan veri toplama aracı olarak; demografik
özellikler, liderlik (yönetici) tarzı davranış, takım (ekip) performansı ve örgütsel
adaletin yer aldığı bir ankete başvurulmuştur. Beşli Likert tipi ölçeğinde 601
kabin ekibi üyesinden elde edilen veriler, SPSS 21.0 ve AMOS 24 paket
programlarıyla analiz edilerek bu veriler üzerinde frekans, yüzde, aritmetik
ortalama, standart sapma hesapları, bağımsız örneklem grupları için t-testi, ikiden
fazla çok grupların ortalamalarının kıyaslanması amacıyla tek yönlü varyans
analizi (ANOVA testi), güvenirlik, korelasyon, regresyon ve doğrulayıcı faktör
analizleri ile aracı rolün saptanmasında bootstrap yöntemi uygulanmıştır.
Araştırmanın sonuçlarına göre; yönetici tarzları (otokratik, demokratik, serbest
bırakıcı, dönüştürücü, etkileşimci), ekip performansı (olumlu roller ve normlar,
ekip misyonu, amacı başarma, güçlendirme, açık ve dürüst iletişim) ve örgütsel
adalet (dağıtım, prosedür, etkileşim) ve her üç değişkenin tüm alt boyutları
birbirleriyle pozitif ilişkili olup yönetici tarzlarının ekip performansı üzerindeki
etkisinde örgütsel adaletin kısmi aracı role sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca,
incelenen beş yönetici tarzının da ekip performansı üzerindeki etkisinde örgütsel
adaletin aracı rolü analiz edilmiş olup ekip performansındaki etkisinde otokratik,
v
dönüştürücü ve etkileşimci yönetici tarzlarında örgütsel adaletin kısmi aracı rol
ve serbest bırakıcı yönetici tarzında ise tam aracı rol üstlendiği; fakat demokratik
yönetici tarzında ise aracı rol üstlenmediği saptanmıştır. Bununla birlikte; kabin
ekibi üyelerinin demografik özelliklerinin araştırmanın üç değişkeni üzerinde
belli etkilere sahip olduğu da belirlenmiştir. Sonuç olarak; bu araştırmanın
havacılık sektöründe kabin ekibi üyelerinin yönetici tarzlarına, ekip
performansına ve örgütsel adalete dair görüşlerini ve algılarını ortaya
koymasından dolayı gelecekte aynı sektörde ekip performansının söz konusu
olduğu farklı örneklem gruplarında da yürütülecek araştırmalara katkı sağlayacağı
düşünülmektedir.
