OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN FEN EĞİTİMİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN BİLİMİN DOĞASI ANLAYIŞLARI AÇISINDAN İNCELENMESİ

Abstract

Bu araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine ilişkin görüşlerinin bilimin doğası anlayışları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda, araştırmada nicel ve nitel yöntemi bir arada barındıran karma yöntem kullanılmıştır. Araştırma 2022-2023 eğitim öğretim yılında Düzce ilinde MEB’e bağlı faaliyet gösteren okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan 65 okul öncesi öğretmeninin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya dahil edilen katılımcı seçimi, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örneklemeye göre belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler Argümantasyon Açısından Bilimin Doğası Ölçeği (AABDÖ) ve Fen Öğretimine İlişkin Görüşme Formu (FÖİGF) yardımıyla toplanmıştır. İlk olarak hem alt örneklem gruplarını hem de okul öncesi öğretmenlerinin bilimin doğası anlayış düzeylerini belirlemek için tüm katılımcılara AABDÖ uygulanmıştır. Ölçekten elde edilen nicel verilerin analizi için SPSS programı kullanılmıştır. Veriler Kolmogorov Smirnov Normallik Testi, Betimsel İstatistik ve ANOVA ile analiz edilmiştir. Katılımcılar, bu ölçekten aldıkları puanlara göre alt, orta ve üst bilimin doğası anlayış profilini temsil edecek şekilde dörder kişilik gruplara ayrılmışlardır. Her üç bilimin doğası anlayış profilini temsil eden gruptaki katılımcılara FÖİGF soruları yöneltilmiştir. Elde edilen nitel verileri çözümlemek için sürekli karşılaştırma yöntemi aracılığıyla tümevarımsal içerik analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin bilimin doğası anlayışlarının yüksek düzeyde olduğu ve kıdem değişkeninin, okul öncesi öğretmenlerinin bilimin doğası anlayışlarını anlamlı şekilde etkilemediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca okul öncesi öğretmenleri fen öğretiminin çocuk merkezli planlanması gerektiğini ve değerlendirmenin de çocuk merkezli yapılması gerektiğini, fen öğretiminin çocuklarda en çok bilişsel gelişim alanını desteklediğini belirtmişlerdir. Orta ve üst bilimin doğası anlayış profilindeki öğretmenler de fen öğretiminin çocuklarda bilimsel süreç

becerilerini desteklediğini ve materyal seçimi yaparken materyalin içerik yapısına dikkat ettiklerini belirtmişlerdir. Ulaşılan sonuçlar ilgili literatür çerçevesinde tartışılmış ve bu kapsamda önerilere yer verilmiştir.