TÜRKÇEYİ YABANCI DİL OLARAK UZAKTAN ÖĞRETENLERİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMİ DEĞERLENDİRME DURUMLARI

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkçeyi yabancı dil olarak uzaktan öğreten öğreticilerin bilgisayar destekli öğretimi değerlendirme durumlarını tespit etmektir. Çünkü özelikle Covid-19 sürecinde Yabancı dil olarak Türkçe öğreticileri uzaktan eğitim sürecini bilgisayar destekli öğretim yöntemlerini kullanarak yürütmek zorunda kalmışlardır. Bu zorunluluk öğreticilerin bilgisayar destekli öğretimi değerlendirme durumlarının tespitini de gerekli kılmıştır. Bu bağlamda araştırmada Türkçeyi yabancı dil olarak uzaktan öğreten öğreticilerin hem bilgisayar destekli öğretimi değerlendirme durumları incelenmiş hem de uzaktan eğitime ilişkin görüşlerine başvurulmuştur. Bu kapsamda araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın nicel çalışma grubunu Türkçeyi yabancı dil olarak uzaktan öğreten 195 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel çalışma grubunu ise amaçlı örneklem yöntemi ile belirlenmiş 10 öğretici oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel verileri Dinçer ve Doğanay (2016) tarafından geliştirilen “Bilgisayar Destekli Öğretimi Değerlendirme Ölçeği” ve araştırmacının geliştirdiği “Kişisel Bilgi Formu” ile toplanmıştır. İlgili katılımcıların bilgisayar destekli öğretimi değerlendirme durumlarının tespiti ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesinde ise SPSS 23 programından yararlanılmıştır. Bu bağlamda hangi testlerin (parametrik/nonparametrik testler) uygulanacağına karar vermek için verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine bakılmıştır. Test sonuçlarında ise verilerin normal dağılım göstermediği saptanmıştır. Veriler normal dağım göstermediği için ilgili verilerin analizinde nonparametrik testler grubundan bağımsız iki grup karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi, ilişkisiz ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında ise Kruskal-Wallis testi kullanılmıştır. Nicel verilerin analizi sonucunda Türkçeyi yabancı dil olarak uzaktan öğreten öğreticilerin bilgisayar destekli öğretimi değerlendirme düzeylerinin çok yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında ilgili katılımcıların bilgisayar destekli viii öğretimi değerlendirme düzeylerinin; cinsiyete, mesleki tecrübeye, eğitim durumuna, mezun oldukları bölüme, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi sertifikası aldıkları kuruma, çalıştıkları kuruma, pandemiden önce Türkçeyi yabancı dil olarak uzaktan öğretme durumlarına, pandemiden önce uzaktan Türkçe öğretimine yönelik eğitim alma durumlarına ve uzaktan Türkçe öğretimi süreci içerisinde teknoloji kullanımına yönelik anlamlı bir farklılığın bulunmadığı tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel verileri yazılı yansıtma yöntemi ile toplanmış ve içerik analizi yapılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarında ise Türkçeyi yabancı dil olarak uzaktan öğreten öğreticilerin uzaktan eğitim sürecinde donanım ve program eksikliği, öğretici yetersizliği, öğrenci ilgisizliği gibi konularda stres yaşadıkları ve Covid-19 sürecinin öncesi ve sonrasında bilgisayar destekli vermiş oldukları derslerde öğreticilerin kişisel performansa, ders tasarımına, öğrencilerin tutum ve motivasyonlarına, kullanmış oldukları kaynaklara yönelik farklılıkların olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda tüm bulgu ve bilgilerden hareketle çeşitli öneriler sunulmuştur.