Son yıllarda Türkiye’de bulunan üniversitelerde lisans ve lisansüstü eğitim
almak isteyen uluslararası öğrencilerin sayısının artması, yabancı dil olarak
akademik Türkçe öğretimine önem verilmesi gereğini ortaya çıkarmıştır.
Akademik Türkçe becerisinin kazandırılması sürecinde, eğitim öğretim
ortamlarında en sık kullanılan beceri olması sebebiyle öğrenenlerin
akademik konuşma becerisinin geliştirilmesine de özellikle dikkat
edilmelidir. Öğrenenlerin akademik dil becerilerinin geliştirilmesinde en
çok yararlanılan öğretim materyali ise ders kitaplarıdır. Bu sebeple ders
kitaplarının öğrenenlerin akademik dil becerilerinin gelişimini destekler
nitelikte olması önemlidir. Belirtilen önemle çalışmada yabancı dil olarak
akademik Türkçe ders kitaplarında yer alan konuşma becerisine yönelik
etkinliklerin incelenmesi ihtiyacı hissedilmiştir. Araştırmada uluslararası
öğrenciler için hazırlanan akademik Türkçe ders kitaplarındaki konuşma
etkinliklerinde yer alan konuşma görevleri ile konuşma türlerini belirlemek
ve kitaplarla kazandırılması hedeflenen akademik konuşma yeterliliğini
tespit etmek amaçlanmıştır. Yapılan çalışma nitel durum çalışması olarak
desenlenmiştir. Araştırma kapsamında 7 akademik Türkçe ders kitabı
incelenmiştir. Doküman analizi ile elde edilen veriler sonucunda ders
kitaplarında çoğunlukla açıklama yapmak, tartışma yapmak, sunum yapmak
gibi görevlerin bulunduğu; bu görevlerin çoğunlukla bireysel görevlerden
oluştuğu ve ders kitaplarıyla çoğunlukla kazandırılması hedeflenenin
“Akademik bir konuyla ilgili düşüncelerini açıklar.” yeterliliği olduğu
tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçların yabancı dil olarak
akademik Türkçenin öğretiminde ders kitaplarının ve ders materyallerinin
1
Bu çalışma “6. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Kongresi”nde (2020) yazar
tarafından sunulan sözlü bildirinin genişletilmiş hâlidir.
2
Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, ggo
[email protected], ORCID: 0000-0001-7552-8406.
Geliş tarihi: 04.01.2021 - Kabul tarihi: 26.02.2021
Kaynak Gösterme: Göçen, G. (2021). Uluslararası öğrenciler için hazırlanan akademik Türkçe
ders kitaplarındaki konuşma görevleri ve yeterlilikleri. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 6(1), 43-84.
DOI: 10.17932/IAU.TOMER.2016.019/tomer_v06i1003
44
Uluslararası Öğrenciler için Hazırlanan Akademik Türkçe Ders Kitaplarındaki Konuşma
Görevleri ve Yeterlilikleri
hazırlanması sürecine katkı sağlayacağı düşünülmektedir
