Geçmişten geleceğe uzanan Türkiye-İngiltere ikili ilişkileri çok boyutlu
yapıya sahiptir. Türkiye ve İngiltere’nin siyaset, ekonomi, askerlik, eğitim
ve bilim ile ilgili alanlarda ilişkileri olan ve geliştirmeyi planlayan iki ülke
olması İngiltere’de Türkçe öğretiminin de önemini arttırmaktadır. Türkçenin
İngiltere’de öğretimi konusunda Türkiye Cumhuriyeti Devleti de büyük rol
üstlenmektedir. Uluslararası ilişkiler çerçevesinde Millî Eğitim Bakanlığı
ve Dışişleri Bakanlığının iş birliğinde Bakanlıklararası Ortak Kültür
Komisyonu tarafından diğer ülkelerde olduğu gibi İngiltere’de de Türk
kültürünü tanıtma, yayma, koruma ve Türk dilini öğretme amacıyla Türkçe
dersleri verecek öğretim elemanları görevlendirilmektedir. Bu çalışmada,
ikili anlaşmalar çerçevesinde Türkiye’den öğretim elemanı gönderilen iki
üniversiteden (University of London ve University of Exeter) biri olan
Exeter Üniversitesinde Türkçe öğretimi program, kaynak kitaplar, ölçme
ve değerlendirme ve öğretim elemanı gibi çeşitli değişkenler açısından
incelenerek, kişisel gözlem ve deneyimlerle değerlendirilmektedir. Exeter
Üniversitesi örneği üzerinden İngiltere’de yükseköğretim seviyesinde
yapılan Türkçe öğretimi çalışmalarını incelemeyi amaçlayan bu çalışma
nitel yönteme uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında ve
analizinde doküman incelemesi yapılmıştır. Araştırma kapsamında Exeter
Üniversitesinin İngiltere yükseköğretim sistemini doğru biçimde yansıttığı
varsayılmış ve çalışma sadece İngiltere’de ve Exeter Üniversitesinde
yapılan Türkçe öğretimi çalışmaları ile sınırlı tutulmuştur. Araştırmada
İngiltere’de Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında son yıllarda
bir gerileme görüldüğü, İngiltere’deki Türkçe bölümlerinin kapanması ya
1
Bu çalışma, II. Uluslararası Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Sempozyumunda sözlü bildiri
olarak sunulmuştur.
2
Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
[email protected] Orcid: 0000-0002-4087-
3370
Geliş tarihi: 03.01.2021 - Kabul tarihi: 27.01.2021
Kaynak Gösterme: Öztürk, B. (2021). İngiltere’de Yükseköğretimde Türkçe Öğretimi: Exeter
Üniversitesi Örneği. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 6(1), 25-42.
DOI: 10.17932/IAU.TOMER.2016.019/tomer_v06i1002
26
İngiltere’de Yükseköğretimde Türkçe Öğretimi: Exeter Üniversitesi Örneği
da Türkçe derslerinin kaldırılması tehlikesinin önüne geçilmesi gerektiği,
Türkçe derslerinin İngiliz eğitim sisteminin ihtiyaç ve önceliklerine göre
düzenlendiği, dil bilgisi-çeviri esaslı bir yaklaşımın benimsendiği ve
kaynak konusunda desteklenmesi gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.