Abstract:
Bu araĢtırmada sağlık bilimleri fakültesinde okuyan öğrencilerin beslenme
okuryazarlığı ile gıda güvenliği bilinç düzeyi araĢtırılmıĢtır. Beslenme okuryazarlığı
ve gıda güvenliği bilinç durumu, bireylerin sağlığını doğrudan etkilemektedir.
Bu araĢtırma Mayıs 2022-Temmuz 2022 tarihlerinde iki üniversitenin sağlık
bilimleri fakültesinde okuyan öğrencilerle gerçekleĢtirilmiĢtir. Bu çalıĢmaya 174‟ü
kız 34‟ü erkek olan toplamda 208 kiĢi katılmıĢtır. Bu araĢtırmada ilk baĢta konuyla
ilgili genel sorulardan oluĢan 49 soru yanıtlanmıĢtır. Genel bilgiler yanıtlandıktan
sonra beslenme okuryazarlığı düzeyinin belirlenmesi amacıyla YetiĢkinlerde
Beslenme Okuryazarlığı Değerlendirme Aracı ile gıda güvenliği durumunun
belirlenmesi için Gıda Güvenliği Tutum Ölçeği uygulanmıĢtır.
ÇalıĢmamızda öğrencilerin beslenme durumları ve gıda tercih durumları
araĢtırılmıĢtır. Öğrencilerin öğünleri düzenli yapmaya çalıĢmasına rağmen
zamanlama ve gıda güvenliği gibi faktörler nedeniyle öğünlerini atladıkları; sabah,
öğle ve ara öğünlerinin daha çok atlandığı bulunmuĢtur. Ürün satın alınırken son
kullanım tarihi, fiyat, etiket bilgileri, saklama talimatı ve raf ömrüne daha çok dikkat
edilmiĢtir. Beslenme ve gıdayla ilgili bilgiler ders alınarak öğrenilmiĢ, bu bilgilere
diyetisyenden alındığında daha çok güvenilmiĢtir.
Yaptığımız çalıĢmadan elde edilen verilere göre üniversite öğrencilerinin
YBOYDA puan ortalaması 24,80±8,45; Gıda Güvenliği Tutum puanı ortalaması ise
44,93±7,14 olarak bulundu. Bu sonuçlara göre beslenme okuryazarlığı düzeyinin
yeterli ve gıda güvenliği tutumunun ise kısmen olumlu olduğu bulunmuĢtur. Gıda
güvenliği tutum puanlarına göre öğrencilerin gıda güvenliği konusunda bilinçli
vi
davrandıkları söylenebilir. Cinsiyet, beslenme bilgi düzeyi ve gıdadan zehirlenme
durumunun beslenme okuryazarlığı düzeyi ve gıda güvenliği tutumunu etkilediği
bulunmuĢtur (p<0,01). Ancak gelir durumu, öğün atlama, kahvaltı yapma ve
ambalajlı ürün etiketinin beslenme okuryazarlığı düzeyi ile gıda güvenliği tutumunu
etkilememiĢtir (p>0,01). Beslenme okuryazarlığı düzeyini belirleyen ölçek ile gıda
güvenliği tutumunu belirleyen ölçek karĢılaĢtırılmıĢtır. Elde edilen verilere göre
beslenme okuryazarlığı toplam puanı ve gıda güvenliği tutum puanı arasındaki fark
anlamlı bulunurken; bu kavramlar arasında pozitif yönlü orta düzeyde korelasyon
vardır ((0,40<r<0,59) r=0,561, p<0,01). Sonuç olarak beslenme okuryazarlığı
durumunun gıda güvenliğini etkilediği anlaĢılmaktadır.