Abstract:
Bu çalışmanın amacı deneyimli okul öncesi öğretmenlerinin sosyobilimsel
konuların öğretimine ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmaktadır. Bu çerçevede nitel
araştırma yöntemlerinden olan temel nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma
Karabük ilinde devlet anaokulları ve anasınıflarında görev yapan sekiz okul öncesi
öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcılar, en az altı en çok 11 yıllık meslekî
deneyime sahip okul öncesi öğretmenleridir.
Araştırmanın verileri toplamda 10 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme
formu aracılığıyla toplanmıştır. Görüşme formundaki sorular uzman görüşleri ve pilot
uygulama sonrasında nihai hale getirilmiş ve katılımcı okul öncesi öğretmenleriyle yüz
yüze görüşmeler yapılmıştır. Bireysel, uygun ortamlarda ve uygulama bölünmeyecek
şekilde gerçekleştirilen görüşmeler yaklaşık 30-40 dakika sürmüştür. Bunun ardından
katılımcılardan elde edilen sözel veriler yazılı kayda alınarak analiz sürecine
geçilmiştir.
Veriler, sürekli karşılaştırma yöntemi ve tümevarımsal içerik analizi
aracılığıyla analiz edilmiştir. Bu şekilde, katılımcı öğretmenlerin görüşme sorularına
verdikleri yanıtlardan önce kavramlara sonrasında ise temalara ulaşılmıştır. Ulaşılan
kavram ve temalar uygun doğrudan alıntıların da yardımıyla yorumlanmıştır.
Veri analizleri sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin sosyobilimsel konulara
aşina olmadıkları ortaya çıkmıştır. Katılımcıların sosyobilimsel konuların tanımı ve
sosyobilimsel konu temelli öğretim ile ilgili kavram yanılgılarına sahip oldukları
belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmenleri sosyobilimsel konuların öğretimine ilişkin
olarak deneyle öğretim, gösterip yaptırma, analoji gibi öğretim teknik ve yöntemlerine
daha sık başvurma eğilimindedirler. Ayrıca sosyobilimsel konu temelli öğretimin
yapısına uygun olan argümantasyon ve müzakere gibi yöntemlere ise daha sınırlı bir
bakış açısı içindedirler. Ulaşılan sonuçlar, mevcut literatür temelinde derinlemesine
tartışılmış ve bu yönde gerekli öneriler verilmiştir.
