Abstract:
Okul öncesi eğitim 0-6 yaşındaki çocukların her türlü gelişimine olanak
sağlamak ve kişilik oluşumunun temelini inşa etmek amacıyla sistemli ve
planlı yapılan eğitimdir. Bu eğitimde aile ve eğitimciler etkin bir şekilde
rol almaktadır. Okul öncesi eğitim ilköğretime zemin hazırlayan ve
öğrencilerin sonraki hayatını da etkileyen ve destekleyen bir süreçtir.
Kritik dönem olan 0-6 yaş aralığında öğrencilere kazandırılmak istenen
tüm becerileri geliştirmeye olanak sağlamalıdır. Okul öncesi eğitim bireyin
yaşamının bütün evresinde etkili olduğundan çocukların zorunlu eğitim
olarak bütün okullarda eğitimin parçası olarak hissedilmelidir.
Araştırmadaki çalışma Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesinde tesadüfen seçilen
110 öğretmene önceden başka bir tezde kullanılmış olan 37 maddelik beşli
likert tipi anket yapılmıştır. Araştırmada okul öncesi eğitimdeki sorunların
tespit edilerek mümkün mertebede bu sorunlara çözümler üretebilmek
hedeflenmiştir. Bu noktada çalışmanın, okul öncesi eğitimde çözümler
noktasında yeni fikirler vererek alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Araştırmanın amacı; ilköğretime hazırlık aşamasında yapılan çalışmaların
yeterliliği hakkındaki öğretmen görüşleri, öğrencilerin okuma yazma
becerisini kazanmasına etkisi, bilişsel ve psiko motor becerilerinin
kazanılmasına ilişkin öğretmen görüşlerini ortaya koymaktır. Ayrıca okul
öncesi eğitimde yapılan çalışmaların hayata yönelik işlevselliğine dair
öğretmenlerin izlenimlerini belirlemektir.
Bireylerin karakterleri, alışkanlıkları ve değer yargılarının çocukluk
yıllarında kazanıldığı bilinen bir gerçektir. Bu nedenle çocukların
gelişiminde ve geleceğinde önemli yer tutan okul öncesi eğitimin
gerekliliğini vurgulamak ve bu konuya gerekli özenin verilmesi için
özellikle bu konu seçilmiştir. Günümüzde hala birçok köy okulunda okul
öncesi eğitimin yer almaması da bu konunun seçimindeki bir diğer etkendir.
1
İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
2
İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Okul Öncesi Eğitimin Gerekliliği
282
Yapılan anket sonuçlarındaki açık uçlu sorulara verilen cevaplardan yola
çıkarak bazı önerilerde bulunulmuştur. Ankete verilen cevaplara göre
öğretmenler; okul öncesi eğitimin çocukların bilişsel, psikomotor becerileri
ve duyuşsal alanlarını geliştirdiğini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin bu
görüşlerinden yola çıkılarak okul öncesi eğitim tüm köy okulları da
dâhil olmak üzere öğrenci sayısına bakılmaksızın zorunlu eğitim olarak
sistemimizde yer alması gerektiğini söylemek mümkün gözükmektedir.
Ayrıca bu alanlar yalnızca öğrenim hayatını değil öğrencilerin gelecekteki
hayatlarını da etkileyecek olması araştırmanın gerekliliğini ortaya
koymaktadır. Bu noktada eğitim verilecek ortamların öğrencilere yaşam
zenginliği katacak şekilde düzenlenmesi atılacak ilk adımlardan birisidir.
Sınıflara; öğrencilere yaşantı sağlayacak materyaller sağlanmalıdır.
Böylelikle öğrenciler yaparak yaşayarak öğrenme imkânı bulacaklardır.
Ancak bu eğitim sürecine veliler de dâhil edilerek öğretmen aile iş birliği
sağlanmasına dikkat edilmelidir. Çünkü davranış değişikliği uzun zaman
isteyen bir süreçtir ve bu sürece yalnızca okul değil aile ortamı da dâhil
olmalıdır. Okullarda kazandırılan istendik davranışlar okul dışında da
pekiştirilmelidir ve bu süreçte en aktif rol alacak kişiler çocuğun en yakını
olan ailelerdir. Okul ortamı çocukların sosyalleşmesine olanak sağlayacak
şekilde düzenlenmelidir.
Okul öncesi eğitim ilköğretime hazırlık teşkil edeceğinden bu eğitim
düzeyinde öğrencilere daha çok psiko motor becerileri geliştirici etkinliklere
yer verilmelidir. Öğretmenler bu dönem çocuklarına basit ritmik saymalar,
çizgi alıştırmaları ve dramalar yaptırılabileceği görüşündedirler. Özellikle
görsel okuma ve anlatma etkinliklerine yer verilerek ifade becerilerini
geliştirici çalışmalara daha çok ağırlık verilmelidir. Ayrıca bu yaş
çocuklarının somut işlemler döneminde olduğu da dikkate alındığında bu
tür etkinliklerin oldukça faydalı olduğu yapılan anketlerde öğretmenler
tarafından ifade edilmiştir.
Sonuç olarak öğretmenlerin anketlere verdiği cevaplar; okul öncesi
eğitimin tüm okullarda zorunlu olmasının büyük fayda sağlayacağını ifade
etmektedir. Okul öncesi eğitim öğrencilerin yalnızca okul hayatını değil
tüm hayatını etkileyeceğinden bu konu üzerinde önemle durulmalıdır