KENTSEL KİMLİK VE CANLILIK BAĞLAMINDA TİCARET VE KÜLTÜR MERKEZLERİ DEĞERLENDİRİLMESİ -TAHRAN ÖRNEĞİ

Abstract

Günümüz teknoloji çağında yaşanan ciddi sorunlardan birisi mutluluk ve zindelik duygusunun azalmasıdır. Mimarinin misyonu, mekan kalitesini arttırarak insanın biyolojik durumunu iyileştirmektir. Bu anlayış, sadece işlevsel ve estetik yönlere cevap vermekle kalmayıp, aynı zamanda bireylerin psikolojik ihtiyaçlarını ve günlük hayallerini de karşılamak amaçlıdır. Bu nedenle, canlılık, yaşayan mekan duygusunu mekan izleyicisine iletmeyi amaçlayan, arzu edilen mimarinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu çalışmada, kentsel kimlik ve canlılık bağlamında ticaret ve kültür merkezlerinin değerlendirilmesi ve Tahran örneğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, kentte canlılık kavramı ve teorisyenlerin bu konuda geliştirdikleri kuramlarına değinilmiştir. Kentsel canlılık açısından kamusal alanların yeri ve önemi ile canlılığı sağlamada araç olarak kullanılan mimari yaklaşımlar üzerinde durulmuştur. Devamında, kültür kavramı, kültürel ve ticari merkezler ile tez çalışmasının hedefi olan Tahran kentinde iki örnek tasarıma yer verilmiştir. Araştırma soruları içerik analizi yoluyla değerlendirilmiştir. İnceleme sonucu; kentte canlılığı sağlayan 9 ana bileşen (insanların varlığı, çeşitliliği ve çekiciliği, geçirgenlik, esneklik, rahatlık ve iklim, güvenlik, şeffaflık, okunabilirlik ve güzellik) olduğu belirlenmiş; kültürel ve ticari alanların canlılığını artırmak için çözüm önerileri sunulmuştur