GÜNÜMÜZ TÜRK TİYATROSUNDA KÜLTÜRİÇİ MALZEME KULLANIMLARININ ENGİN ALKAN’IN OYUNLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Abstract

Bu tezin amacı kültür ve kültür-içinin ne olduğunu tanımlayıp kültür-içi malzemeleri saptamak ve bu malzemelerin sahne uygulamasında Engin Alkan’ın rejisine katkısını ve oyunlarında kullanım alanlarını belirlemektir. Bu doğrultuda çeşitli kitap, makale ve videolardan yararlanarak bilgi edinilerek kaynak oluşturulmuştur. Yapılan bu araştırmada doküman incelemeleri ile videolardan, Türkçe ve yabancı dillerde yayımlanmış kaynaklar yanında tezler, hakemli dergiler, makaleler ve internet kaynaklarından yararlanılmış ve araştırma kaynakları olarak referans alınmıştır.

Araştırma da nicel ve nitel araştırma yöntemleri ile kültür-içi malzemenin sahne uygulaması üzerinde kullanımı, hem uygulama hem de kuramsal anlamda incelenmiştir. Böylelikle kültürün ne olduğu ve özellikleri, süreçleri ortaya konmuş bunların ışığında kültür-uygarlık doğrultusunda kültür kavramını kökeninden günümüze kadar evrildiği alan tanımlandırılıp kültürlerarasılık kavramı ışığında kültür-içi kavramı açıklanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın asıl odak noktası kültüriçini tanımlandırarak bu tanım doğrultusunda kültür-içi malzemeleri saptamak ve saptanan malzemeleri Engin Alkan’ın rejilerinde kullanıp kullanmadığını ve rejiye ne gibi katkılar sağladığını göstermektir.

Yapılan bu araştırma ile kültür kavramından başlayarak kültürlerarasılık üzerinden kavramsal olarak tanımlanmamış olan kültür-içinin ne olduğuna ulaşılmış, malzemeleri saptanmış ve saptanan bu malzemeleri, Engin Alkan’ın 2000 sonrası İstanbul Şehir tiyatrolarında yönettiği (çocuk oyunları hariç) oyunlarla sınırlandırarak sahne uygulamasında nasıl karşılık bulduğu gösterilmiştir. Böylelikle akademik anlamda kültür-içi malzemenin ne olduğu konusu tanımlandırılıp açık olan bu kavramsal boşluk doldurulmuştur. Tüm çalışma ile kültür-içi malzemeler ışığında on oyun incelmesi yapılarak bu oyunların sahnelenmesinde kültür-iç malzemelerin hangilerinin kullanıldığı hangilerinin kullanılmadığı sonucuna varılmış ve Engin Alkan’ın bu kullanımlarla ulaşmak istediği nihai amaç saptanarak ispatlanmıştır.