ÜNİVERSİTELER İÇİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ

Abstract

İş sağlığı ve güvenliği, çalışanların, iş yerinin, üretimin, ziyaretçilerin, paydaşların ve diğer sosyal çevre ile ilgili süreçlerin ve iletişimin sağlıklı ve güvenli yürütülmesi için gereken multidisipliner bir bilim dalıdır. Ancak bu bilim dalı, her iş kolu ve sektörün farklı tehlikeler ve riskler taşıması nedeniyle farklı yöntem ve metotlarla uygulanmaktadır. Bu uygulama için geliştirilen yönetim sistemleri ve rehberlerin amacı, standart bir sistemin geliştirilmesine, sürecin aksamadan yürütülmesine, dokümantasyon için kaybedilen zamanın uygulamaya yönlendirilerek daha güvenli ve sağlıklı çalışma ortamlarının ortaya çıkarılması için iş güvenliği uzmanlarına ve iş yeri hekimlerine yardımcı olmaktır. Aynı zamanda devlet denetimi standart bir prosedüre dayanılarak gerçekleştirildiğinde kontrol mekanizmaları daha etkin çalışacak ve sorunlara en kısa sürede, bilimsel metotlarla ve hukuksal yükümlülükleri göz ardı etmeden müdahale edebilme yeteneği faaliyetlere kazandırılacaktır. Yürütülen tez çalışması, Türkiye’de faaliyette bulunan üniversiteler için iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerinin dokümante kısmından dolayı maruz kalınan zaman kaybının azaltılması, aşırı iş yükü yoğunluğunun ortadan kaldırılması, evrak işleri ile kaybedilen zamanın uygulamaya yönlendirilmesi kısacası iş güvenliği uzmanları ve iş yeri hekiminin yükünü hafifletmesi ve etkin kontrol mekanizmasının sağlanmasına yardımcı olunması için hazırlanmıştır. Çalışmanın sonlandırılması için öncelikle üniversitelerde iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerini sürdüren iş güvenliği uzmanları ile görüşülmüştür. Yapılandırılmış Görüşme Tekniği ile gerçekleştirilen araştırmada katılımcılara sorular yöneltilmiş ve kişilerden cevaplar alınmıştır. Cevaplar derlenerek üniversitelerdeki sorunlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonraki aşamada ise sorunların ortadan kaldırılabilmesine yönelik öneriler sunulmuştur. Sorunların belirlenmesi ve çözüm önerilerinin sunulabilmesi için hem yurt içi hem de yurt dışı kaynak taraması yapılmıştır. Bunun yanında ülkemizde ve yurt dışında faaliyette bulunan üniversitelerin durumu incelenmiş ve buna uygun olarak çalışma sonuçlandırılmıştır. Sorunlara getirilen önerilerden biri üniversiteler için iş sağlığı ve güvenliği koordinasyon merkezinin oluşturulması olmuştur. Koordinasyon biriminin yapısının nasıl olması ve hangi üyelerin bulunması gerektiği konusuna değinilmiştir. Koordinasyon biriminde görev yapacak üyelerin dokümante yüklerinin azaltılması için ise üniversitelerde standart ve takip edilebilir bir iş sağlığı ve güvenliği sisteminin sağlanabilmesi adına doküman, şablon ve dilekçeler oluşturulmuştur. Bu belgelere ek olarak üniversite içinde bulunan riskli alanlar için bazı kurallar da belirlenmiştir.