HUNGARIAN-TURKISH RELATIONS: AN APPROACH IN POLITICAL HISTORY

Abstract

Bu tezin temel amacı, Türkiye ve Macaristan arasındaki tarihi, kültürel ve politik ilişki temellerini ortaya koymaktır. Bu bağlamda, tarihsel ve siyasi olaylar cumhuriyetin kuruluşundan itibaren günümüze kadar tartışılmıştır. Türk-Macar insanları arasındaki ilişkilerin hangi dönem geliştiği ve kötü olduğu gerekçeleri ile ayrıntılı şekilde açıklanmıştır. Macaristan ve Türkiye arasında bugünün ilişkisini aydınlatmak ve netleştirmek için, ayrıca Cumhuriyet öncesi dönem ve Osmanlı İmparatorluğu dönemi de incelendi. İlk bölümde, Osmanlılar ve Macarlar arasındaki ilk çatışmalar ele alındı ve ayrıca aralarındaki anlaşmalar siyasi anlaşmazlıklar da incelenmiştir. Birinci Süleyman dönemi önemlidir. I. Süleyman (Muhteşem 1520-1566) Macaristan’ın anahtarı Belgrad ve diğer birçok önemli Macar kaleleri ele geçirmiştir. Macaristan İmparatorluğu Buda’nın fethi ve devamında Transilvanya’nın işgaliyle çökmüştür. İkinci bölümde ise, Habsburglar ve Osmanlılar tarafından işgal ve saldırıya uğrayan Macarların durumu incelenmiştir. Macarlar ağırlıklı olarak 16. ve 17. yüzyılda bu saldırılara maruz kalmıştır. Transilvanya Valisi Sigismund (1586-1597) Osmanlı egemenliğinden kurtulmaya çalışmıştır. Macaristan öncelikle ikiye bölünmüş ve birbirleriyle uzun süre çatışan iki krallık, John Zapolya (1526-1540) ve Ferdinand Habsburg (1527-1540), tarafından yönetildi. 1541 yılında ülke, Buda’nın Türkler tarafından fethi ile üçe bölünmüştür. Aynı zamanda Macaristan üzerinde kontrol kurmaya çalışan diğer bir devlet Avusturya idi. Üçüncü bölümde, yirminci yüzyıl Türkiye-Macaristan ilişkileri ele alınmıştır. Turancılık hareketi, 20. Yüzyılın başlarında Macaristan’da doğmuştur. Osmanlı İmparatorluğu Almanya ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun yanında yer aldığından Türk-Macar dostluğu I. Dünya Savaşı sırasında güçlendi. Trianon Antlaşması ile topraklarını kaybeden Macaristan yönünü doğuya dönmüştür. Dördüncü bölümde, AB üyesi olmak için Türkiye ve Macaristan’da hangi süreçlerin takip edildiği belirtiliyor. Beşinci bölümde, günümüzde Turancılığın anlamı ve amacı tartışılmıştır. Geçmişten günümüze kadar nasıl değiştiği belirtilmektedir. Macaristan’ın Türkiye için önemli rollere sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Macaristan Avrupalılar arasında en Türk dostu ülkedir. Türkiye’nin üniversitelerindeki Macar öğrencilerin sayılarını artırmak için çalışmalar yapılmalıdır. Macaristan’daki Türkler’in tarihi eserlerinin ortaya çıkarılması ve tanımlanması iki ülke arasındaki kültürel bağların güçlendirilmesi açısından önemli bir rol oynar.