GAYRİMENKUL YATIRIM ORTAKLARINDA VERGİLENDİRME SÜRECİNİN BAĞIMSIZ DENETİM İLE YÖNETİM KURULU BEYANI AÇISINDAN ÖNEMİ

Abstract

Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları (GYO) gayrimenkullere, gayrimenkul projelerine, gayrimenkule dayalı haklara ve sermaye piyasası araçlarına ve diğer sermaye piyasası araçlarına yatırım yapabilen, belirli projeleri gerçekleştirmek üzere adi ortaklık kurabilen sermaye piyasası kurumlarıdır. Gayrimenkul yatırım ortaklıkları sahip oldukları özellikler nedeniyle hem gayrimenkul hem de finans sektöründe yer alırlar. Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının ilk ortaya çıkışı 1960’lı yıllarda Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) görülmüştür. Ülkemizde ise gayrimenkul sektörümüzün en önemli aktörlerinden biri olan GYO’lar, ilk defa 1995 yılında Sermaye Piyasası Kurulu Tebliği ile düzenlenmiştir. Sermaye piyasasında çok önemli bir yeri olan gayrimenkul yatırım ortaklıkları, faaliyet alanlarıyla ilgili yapılması gereken işlevleri yerine getirebilmeleri için bağımsız dış denetim yaptırmaları sermaye piyasası mevzuatınca zorunlu kılınmıstır. Bu zorunlulukla beraber Sermaye Piyasası Kurumu (SPK), gayrimenkul yatırım ortaklıkları için bağımsız denetimin kurumsal ilkeler doğrultusunda ve yatırımcılar açısından daha anlaşılır olması için “yönetim beyanı” nın önemini ve açıklanmasını öngörmektedir. Yönetim beyanı, ilk kez 2002 yılında ABD’de yürürlüğe giren Sarbanes-Oxley Yasasında yer almıştır. Bu yasaya istinaden ülkemizde SPK tarafından yapılan çalışmalar ve düzenlemeler neticesinde bağımsız denetim sürecinde yönetim beyanı zorunluluğu getirilmiştir. Yapılan çalışmada gayrimenkul yatırım ortaklıklarının tarihsel gelişimi ve önemi, sermaye piyasası mevzuatı gereği bağımsız denetim ve süreçleri, bu süreçlerin sonuçlandırılmasında önem arz eden yönetim beyanı uygulamasının gelişimi ve şirketin denetim faaliyetlerine etkileri anlatılmaya çalışılmıştır. Bu anlatım çerçevesi doğrultusunda örnek uygulama olarak, SPK’ da işlem gören bir GYO şirketi şeçilmiş ve şirketin bağımsız denetimi yorumlanarak, çalışma sonuçlandırılmıştır.