OKULLARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UYGULAMALARI VE ÖĞRETMENLERİN BU KONUDAKİ BİLGİ DÜZEYLERİNİN İRDELENMESİ

Abstract

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 30.06.2012 tarihinde 28339 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, sadece işyerleri için değil okullar için de yeni hükümler içermektedir. İşveren sıfatıyla okul müdürleri, çalışan ve hizmet veren sıfatıyla öğretmenler kanun ve yönetmeliklerindeki hususları uygulamakla yükümlüdür. Okul yönetimi, okul binası içerisinde, okulla ilgili faaliyetlerin yapıldığı yerlerde ve öğrencilerin okula ulaşımları esnasında oluşabilecek her türlü tehlike, yaralanma ve risklerden öğrencilerini korumak ve güvenliklerini sağlamakla sorumludur. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun getirmiş olduğu en büyük yenilik, kamu ve özel sektör ayrımı yapmadan, işletme büyüklüğüne bakılmaksızın tüm sektörlerde tüm çalışanları kapsaması olmuştur. Kanunun kapsamı 2. Maddede “Bu Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır.” olarak belirtilmiştir. Fakat kanun tüm sektörlerdeki tüm çalışanları kapsamasına rağmen henüz yürürlük açısından bu noktaya ulaşılamamıştır. Yapılan son düzenlemeye göre yürürlük maddesi kapsamında, Kamu Kurum ve Kuruluşları ve az tehlikeli sınıfta yer alan 50’den az personel çalıştıran işyerleri 1.7.2016’dan itibaren uzman ve hekim görevlendirmesi yapmaya başlayacaktır. Bu zorunluluk başlamadan önce okullarımızdaki mevcut durumun irdelenmesi, okul yönetimi, öğretmenlerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda eğitimlerle bilinçlendirilmesi, okul kazalarının yaşanmaması adına uygulamalara katkı sağlayacaktır. Bu çalışma ile, ülkemizdeki okullarda öğretmenlerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda yeterli bilgiye sahip olabilmeleri, öğrencilerine iş sağlığı ve güvenliğinin önemini vurgulamaları, okullardaki eksikliklerin belirlenmesi ve giderilmesi için gerekli önlemlerin alınması beklenmektedir. Bu beklentiler ışığında yapılacak çalışmalar ülkemize kalifiye eleman yetiştirme açısından çok önemlidir. Bu nedenle, Büyükçekmece, Beylikdüzü ve Esenyurt ilçelerindeki 8 okulda çalışan öğretmenlere anket düzenlenmiş ve bu anket sonuçları değerlendirilmiştir. İş sağlığı ve güvenliği konusunda, okullardaki uygulamalar ve öğretmenlerin bu konudaki bilgileriyle, iş hayatına bakış açıları bu ankette ‘İş Sağlığı ve Güvenliği’ penceresinden irdelenmiştir. Ayrıca öğretmenlerin çalıştıkları eğitim kurumlarında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bilgilere ulaşma düzeyleri ve eksiklikler araştırılmıştır. Yapılan anket 26 sorudan oluşmaktadır ve 150 öğretmen üzerinde yapılmıştır. Okullarda risk değerlendirilmesinin yapılması ile ortamdaki tehlikeleri ve tehlikelerden kaynaklanan riskleri izlemek mümkün olmaktadır. Riskler ve tehlikeler bilinince tedbirler alınarak önlenebilir ve en aza (kabul edilebilir risk seviyesi) indirgenebilir. Öğretmen anketi sonucunda, öğretmenlerin çoğunun risk değerlendirmesi kavramını bilmedikleri ve çoğu devlet okulunda risk değerlendirmesinin yapılmadığı ancak, özel okulların çoğunda risklerin analiz edilerek değerlendirilmiş olduğu gözlemlenmiştir. Öğretmen anketlerinin yapıldığı okullarda genel bir risk değerlendirmesi yapılarak, tehlikeler ve tehlikelerden kaynaklanabilecek aşırı, yüksek, orta ve düşük riskler ile düzeltici ve önleyici faaliyetler, alınması gereken tedbirler belirlenmiştir. Belirlenen önlemlerin alınmasının gerçekleştirilmesi ile tehlike kaynaklarının risklere dönüşmesi engellenebilecek ya da kabul edilebilir seviyeye indirgenmesi sağlanabilecektir. Böylece okul yönetimi, çalışanlar, öğretmenler ve öğrencilerimizin, sağlıklı ve güvenli okul ortamında eğitim ve öğretime devam edebilmeleri ve okul kazalarının yaşanmaması sağlanacaktır. Sonuç olarak; okul yönetimi, çalışma ortamının ve çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır. Okul yönetimi, risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişilere risk değerlendirmesi ile ilgili ihtiyaç duydukları her türlü bilgi ve belgeyi temin eder ve risk değerlendirmesi çalışmalarında görevlendirilen kişi veya kişilerin görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç, gereç, mekân ve zaman gibi gerekli bütün ihtiyaçlarını karşılar.