Abstract:
Medikal fantomlar, anatomik özellikleri ve yumuşak doku benzeri
malzemeden yapılmış olmaları sayesinde klinik araştırmalarda internal
dozimetri hesaplamaları için referans olarak kabul görmektedir. İnternal
dozimetride Monte Carlo yöntemi kullanıldığından beri fantomlar
bilgisayar destekli yazılımlar ile oluşturulabilmektedir. Bu çalışmada;
Standart Ağ Dilli (STL) uzantılı medikal fantom geometrisi modellemek,
bu geometriyi GATE programına aktarmak ve GATE araç takımını
kullanarak elde edilecek dataları değerlendirmek amaçlanmıştır. Çalışmada
karaciğer fantomu bilgisayar destekli çizim programında maksimum x, y,
z uzunlukları 199.00, 119.90, 149.10 mm, toplam hacmi 1087000 mm3
,
içerisindeki lezyon çapı 15.00 mm olan küresel boşluk olacak şekilde
çizildi. Lezyon içine 1 mCi Teknesyum 99m aktivitesi konularak etrafında
9 farklı konumdan radyasyon dozu ölçümü GATE programı kullanılarak
yapıldı. Fantom içindeki lezyona en yakın konumdaki anlık absorbe doz
değeri 2.557x10-6±1.515x10-7 Gy/s, en uzak konumdaki anlık absorbe doz
değeri 6.734x10-9±1.457x10-9 Gy/s bulundu. Fantom içindeki lezyona en
yakın 1 konumundaki enerji depozisyonu 456.831±27.059 MeV, en uzak
konumdaki enerji depozisyonu 1.203±0.260 MeV idi. Anlık absorbe doz
ve enerji depozisyonunun mesafeye göre dağılımının eksponansiyel olarak
azaldığı görüldü. Fantom içindeki radyasyon emiliminin doğrusal olduğu,
doz bölgesinin kademeli olarak azaldığı ve kaynak bölgesinin merkezinde
maksimum bir dağılım görüldüğü tespit edildi. Karaciğer içinde veya
komşuluğundaki diğer organlarda radyasyona bağlı olarak gelişebilecek
toksisite riski olmadığı, GATE araç takımının radyoterapi, radyoloji
ve nükleer tıp tedavi ve görüntüleme uygulamalarında da rahatlıkla
kullanılabileceği ispatlandı.