Özet:
Türk mutasavvıfı Atpazarî Osman Fazlî / Kutup Osman
Efendi, sarayla da iyi ilişkileri olan, huzur dersleri veren bir şeyhtir.
Halk, esnaf ve eşrafı ilmiyle etkilemiş, Sultan II. Süleyman’ın
cülûsu sırasında meydana gelen kargaşayı durdurmada nüfuzundan
yararlanılmıştır. Gücünden çekinen Köprülüzade Fazıl Mustafa Paşa
onu Magosa’ya sürmüştür. Buradaki hayatı uzun sürmemiş, 1691’de
ölmüştür. Mezarı, zamanla kaybolmuştur. Kıbrıs muhassılı El-Hac
Seyyid Mehmed Ağa, 1824’te kabrini buldurur, sonra da bugünkü
türbeyi yaptırır. Türbe kitâbesi Seyyid Feyzullâh Dede tarafından
1835-36 yılında kopya edilmiştir. Burada anlatılanlar, Bursalı Şeyh
İsmail Hakkî’nin Silsile-nâme ve Tamâmü’l-Feyz adlı eserlerinden
alınmıştır. Geleneğimizde anıt mezar ve türbe kitâbeleri umumiyetle
kısa olur. Elbette bunun Köktürk ve Uygur kitâbeleri gibi istisnaları
vardır. Kutup Osman Efendi türbe kitâbesi de belki bu istisnaların
son örneğidir. Kitâbenin, el yazması nüshası bulunmak gibi bir başka
sıra dışı vasfı vardır. Bilinen iki nüshası arasında, 128 yerde fark
vardır. Makalede bu farklara işaret edilerek metin tenkidi yapılmıştır.
